غزل قبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
رضا محمدی - استادیار معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، کرمانشاه (سرارود)
علیرضا اطمینان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه
لیا شوشتری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه

تنش خشکی یکی از مهمترین و رایجترین تنشهای محیطی است تاثیر مهمی در کاهش تولیدات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا دارد. در این تحقیق 14 لاین اصلاحی گندم دوروم به همراه سه رقم شاهد (یک رقم اصلاح شده گندم دوروم (ساجی)، یک رقم بومی گندم دوروم (زردک) و یک رقم بومی گندم نان (سرداری))در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی در معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (ایستگاه سرارود) در سال زراعی 92-1391 براساس شاخصهای مقاومت به خشکی ارزیابی شدند. با توجه به همبستگی معنیدار شاخصهای مقاومت به خشکی YSI ،HM ،STI ،GMP ،MP و YI با عملکرد دانه در شرایط دیم و همبستگی معنیدار شاخصهای SSI و TOL با عملکرد دانه در شرایط آبیاری تکمیلی میتوان از این شاخصها به عنوان شاخصهای مناسب برای شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی استفاده نمود. تجزیه بای پلات براساس تجزیه به مؤلفه های اصلی ژنوتیپهای مورد مطالعه را به گروههای متحمل، مقاوم و حساس به خشکی تفکیک نمود. بر این اساس ژنوتیپهای 1 (ساجی)، 3 (سرداری) و 12 متحمل به خشکی بودند. ژنوتیپهای 9، 14 و 17 دارای مقادیر بالای شاخصهای SSI و TOL بودند به عنوان ژنوتیپهای حساس به خشکی شناسایی شدند. ژنوتیپهای 2 (زردک)، 4، 7 و 11 با بیشترین عملکرد در شرایط دیم و عملکرد پایین در شرایط آبیاری تکمیلی دارای مقادیر بالای شاخص YSI بودند و به عنوان ژنوتیپهای مقاوم به خشکی شناسایی شدند.

بای پلات، شاخصهای مقاومت به خشکی، گندم دوروم