حسن مجیدی دیزج - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تهران
آرش محمدزاده - دانشجوی دکتری اگرواکولوژی دانشگاه شهید بهشتی
صادق اسدی - دانش آموخته ارشد دانشگاه صنعتی شاهرود
ناصر مجنون حسینی - استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

به منظور بررسی اثرات اعمال تنش خشکی و نیتروژن روی گیاه مادری، بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه دو ژنوتیپ لوبیا قرمز آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در شرایط مزرعه انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: تیمار آبیاری در سه سطح آبیاری نرمال به عنوان شاهد ( 60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش خفیف ( 90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و تنش شدید ( 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و تیمار کود نیتروژن در چهار سطح: شاهد، و مصرف 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار. فاکتور سوم نیز ژنوتیپهای لوبیا قرمز شامل رقم اختر و لاین D81083 بود. سپس، بذرهای تولیدی با استفاده از آزمون جوانه زنی استاندارد و هدایت الکتریکی مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمون به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی انجام گرفت. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی بر روی گیاه مادری سبب کاهش صفاتی نظیر درصد گیاهچه های طبیعی، طول و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه، و بنیه گیاهچه گردید. اثر نیتروژن نیز بر روی این صفات معنیدار بود و به طور کلی سبب بهبود آنها گردید. لاین D81083 نیز نسبت به رقم اختر در شرایط نرمال از نظر صفات جوانه زنی برتری داشت اما در سطح تنش شدید تفاوت معنیداری بین این ژنوتیپها مشاهده نشد.

تنش خشکی، نیتروژن، بذر، جوانه زنی