سارا شیراوژن - کارشناس ارشد شهرسازی

امکان وقوع زلزله در شهر تهران و بروز فاجعه ای عظیم که خسارت های جانی ومالی گسترده ای در پی خواهد داشت، همواره از دغدغه های اصلی بوده است. فزونی ابنیه و مساکن، ناپایدار عموما در بافت هایی است که بهدلیل مسائل و نارسایی های کالبدی، عملکردی، حرکتی، اجتماعی – اقتصادی و زیست محیطی ، از وضعیتی نامطلوب برخوردار بوده و در برابر مخاطرات طبیعی به ویژه زلزله ناایمن و آسیب پذیر است. آسیب پذیری بافت ها گرجه عمدتا ناشی از ناپایداری ابنیه است، ولی نفوذپذیری این بافت ها(به دلیل دسترسی نامناسب سواره) و فشردگی بافت که ناشی از ریزدانگی و کثرت قطعات کوچک است ، ناایمنی این بافت ها را به ویژه با بروز سوانح شدت بخشیده است. منطقه17 تهران ، واقع در جنوب غرب این کلانشهرها، از جمله مناطق مذکور است. عبور دو خط آهن از بافت مسکونی منطقه، بر آلودگی بصری محیط افزوده است و مشکلات را دوچندان ساخته است و به جهت تاثیرپذیری از دو گسل نیاوران وری، درمطالعات آژانس بین المللی جایکا به عنوان منطقه قرمز شناخته شده است. محله امامزاده حسن در این منطقه، با دارابودن انواع فرسودگی و عبور یک خط آهن ازجنوب محله، از مشکل دار ترین محدوده های این منطقه است که جهت بررسی انتخاب گردیده است. اینمقاله می تواند پاسخگوی سوالات مختلفی باشد، از جمله : ساماندهی بافت فروسده باکدامیک از مراحل مدیریت بحران دارای وجه مشترک است؟ آیا می توان مطالعات ساماندهی بافت فرسوده را بامطالعات مدیریت بحران به صورت همزمان انجام داد؟ روش تحقیق، تحلیلی – کاربردی و استقرایی است. از آنجا که هدف این مقاله، شناخت وجوه مشترک ارتباط میان مطالعات ساماندهی یک بافت فرسوده و مدیریت بحران زلزله در آن محدوده است ، می بایست تعاریف و مبانی ساماندهی بافت فرسوده بررسی شود. علاوه بر آن مدیریت بحران زلزله نیز از مباحث مهم مورد بررسی است. در مرحله بعد، وضع موجود نمونه موردی با کمک تکنیک SWOT مورد ارزیابی و تحلیل قرار میگیرد. پس از آن اصول مدیریت بحران را انجا که به مباحث شهرسازی مربوط میشود در محدوده بررسی نموده و در انتها برای ساماندهی با رویکرد مدیریت بحران پیشنهاداتی ارائه می گردد.

ساماندهی ، بافت فرسوده ، بحران ، مدیریت بحران ، زلزله