عبدالناصر ناجی - دکتری جغرافیا
روزا آذرکمند - دکتری جغرافیا

وقوع حوادث طبیعی گسترده بویژه درشهرهای بزرگ همواره با پیامدهای منفی،بی نظمی وآشفتگی همراه است .کلان شهرتهران نه تنهاازخطر زلزله ایمن نیست بلکه سالها ست درانتظارزلزله ویرانگرباقدرت بیش از 6ریشتربه سرمی برد. مدیرانشهری بمنظورکنترل نمودن بحران های پیش روبایدنهایت توان موجوددرشهررابکارگیرند.دراین میان برای دستیابی به موفقیت های بزرگ باید ازمشارکت مردمی به خوبی بهره برد، زیرا بدون مشارکت شهروندان بحران تبدیل به فاجعه خواهدشد.درشرایط فعلی لازم است همزمان باایجاد بسترهای تامین سازه های امن درشهر،گام های جدی تری برای بالا بردن توان آمادگی وپاسخگویی منابع انسانی برداشته شود. هدف:دراین پژوهش هدف،شناخت عوامل موثربرمیزان مشارکت شهروندان درمقابله بازلزله احتمالی تهران وراهکارهای مناسبجهت افزایش نقش آفرینی آنان می باشد.روش ها:مطالعه حاضر برروی ساکنان نواحی سه گانه شهرداری منطقه 10 تهران درسال 92 انجام شد.نمونه گیری براساس روش خوشه ای انجام وهرناحیه به سه بخش تقسیم ودرهرمحله پرسشنامه هابه صورت تصادفی بین مردم توزیع شد.برایحصول به نتایج عملیاتی مناسب علاوه برنظرات شهروندان منطقه،ازپیشنهادات کارشناسان،مسئولین ومدیران شهری (درقالب مصاحبه)نیزاستفاده شده است. شهروندان منطقه خواستارافزایش تعدادمانورهاهستند.بطوریکه44/5 درصدمردم معتقدندکه درصورت افزایش میزان آگاهی ازطریق برگزاری مانور دربوستانها ودیگرمراکز عمومی،درمقابله بازمین لرزه احتمالی،شهروندان،مشارکت بیشتری خواهندداشت31/8درصد پاسخ دهنگان معتقدندکه رادیو وتلویزیون درمقایسه باسایر ابزارهای اطلاعاتی درامرفرهنگ سازی وآماده سازی شهروندان درمقابل بازلزله نقشی موثرتردارد. 54 درصد ازپاسخ دهندگان معتقدندکه شورایاری ها وسازمان های مردم نهاد نقش برجسته ای درآماده سازی شهروندان دارند اما شهروندان منطقه 10 ازشورایاری انتظاربیشتری دارند.درمجموع 48/5 درصد ازپاسخ دهندگان نقش روحانیون ومربیان دینی رادرافزایش مشارکت مردم منطقه،درهنگام بروز بحران ها،اساسی وتعیین کننده می دانند نتیجه گیری:درشرایط فعلی تهران رانباید اداره کردبلکه بایدشهررابرای مقابله بابحران آماده ساخت وبرای تحقق این هدف،بایدآموزش عمومی دراین منطقه و دیگرمناطق راافزایش داد. افزایش پایگاه های ستادبحران در محلات، بویژه بهروری از اماکن عمومی افزایش تسهیلات اقتصادی جهت بالابردن توان اقتصادی شهروندان،دراعتماد سازی وتقویت روح همکاری ومشارکت عمومی وبویژه ایمن سازی محیط شهری نقش ارزنده ای دارد.درصورتیکه شهرداری منطقه تسهیلات مناسبی دراختیار شهروندان قراردهدمسئله ایمن سازی عملیاتی وبحران مدیریت خواهد شد

زلزله،مشارکت،مانورزلزله،محله محوری،آموزش همگانی