محسن صفار دزفولی - استادیار گروه طراحی صنعتی دانشکده ی معماری دانشگاه علم و صنعت ایران
حسن صادقی نایینی - عضو هیات علمی گروه طراحی صنعتی دانشکده ی معماری، دانشگاه علم و صنعت

امروزه در بازار رقابت که ظرفیت هاى تولید بیشتر از تقاضا است، تولیدکنندگان یا باید فعالیت هاى خود را بر روى یک عملکرد راهبردى به منظور کاهش هزینه هاى تولید و قابل رقابت متمرکز نمایند، یا باید تولیدات خود را به منظور جوابگویى به مجموعه ى گستردها ى از نیازها و متناسب با خواسته هاى مشتریان متنوع و متمایز سازند. در این مقاله، با فرض بر انتخاب استراتژى دوم، این نکته که مجموعها ى از نیازها و خواسته هاى مختلف و متنوعى باید برآورده شوند، مورد توجه قرار گرفته است. به بیان دیگر زمینها ى که مطرح مى گردد عبارت است از تولید انبوه محصولاتى که از گوناگونى زیادى برخوردارند. منظور محصولى است که از مونتاژ چندین قطعه، ترکیب شده و تولید مى گردد. در بین این قطعات که باید مونتاژ شوند، برخى اجزاى اختیارى(انتخابى) و برخى دیگر اجبارى هستند ولى مىت وانند از خصوصیات و ویژگى هاى قابل تغییرى برخوردار باشند(متغیرات). این مقاله درصدد است تا با استفاده از دانش مهندسى ارزش روشى را ارائه نماید تا به کمک آن بتوان این گونه محصولات صنعتى هم خانواده را طراحى نمود. این روش در هشت مرحله ى مهم و کلیدى انجام مىپ ذیرد، که عبارتند از: تشکیل تیم پروژه، انتخاب شاخص های کلیدى، تجزیه و تحلیل نیازهاى عملکردى، تشکیل یک ساختار عملى، تشکیل یک ساختار تکنیکى، فراهم آوردن مجموعها ى از فرآیندهاى قابل استفاده، جستجوى راه حل هاى مناسب، انتخاب راه حل. این مقاله ضمن ارائه ى یک روش، به بررسى چگونگى تاثیر بکارگیرى علم مهندسى ارزش در کاهش هزینه- ها، بالا بردن سرعت تولید و کیفیت همگن خانواده محصولات خواهد پرداخت، بدیهى است که کاربرد منطقى و استفاده صحیح از نتایج هر یک از مراحل این فرآیند بر روى تولید محصولات هم خانواده تاثیر بسزایى خواهد داشت.

مهندسى ارزش- خانواده ى محصول- عملکرد- ساختار- طراحى- کیفیت