احسان لشگری تفرشی - استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه یزد، دانشکده علوم انسانی گروه جغرافیا

در دهه های گذشته در آسیب شناسی علل عدم وجود عدالت فضایی و توسعه متوازن در ایران الگوی حکمرانی متمرکز به مثابه یکی از زمینه های ظهور این مسئله شناخته شده است. به طوریکه در مطالعات مربوط به شکل و محتوی نظام مدیریت و برنامه ریزی کشور همواره نظام مدیریت و برنامه ریزی متمرکز به عنوان یکی از موانع توسعه متوازن سرزمینی قلمداد گردیده است. حال این پرسش مطرح می گردد که به چه دلیل علی رغم وجود اجماع بر سر این مسئله این نوع الگوی حکمرانی در ایران تداوم داشته و حتی تقویت شده است و آیا اساسا توسعه نامتوازن سرزمینی در ایران الزاما در نتیجه وجود الگوی مدیریت و برنامه ریزی بسیط و متمرکز در ایران به وجود آمده است؟ در این راستا به نظر می رسد تداوم این نوع الگوی مدیریت در درجه نخست ناشی از عوامل بنیادین طبیعی و انسانی موجود در ایران می باشد به عبارت دیگر در جغرافیای طبیعی و انسانی کشور ایران ویژگی های نهفته است که توزیع فضایی و ساختاری قدرت را ناممکن می سازد. در این مقاله کوشش گردیده با رویکردی توصیفی- تحلیلی ، اهم شاخص های جغرافیایی تداوم این الگو در ایران و امتیازات حاصل از آن تبعیت گردیده و نظرگاه جدیدی در خصوص مطالعات مدیریت سیاسی کشور ارائه گردد.

ایران، الگوی حکمرانی، تمرکز، جغرافیا