فاطمه آجیلی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد و کارشناس پژوهشکده کشاورزی هسته ای
عبدالامیر بستانی - عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد
نجات پیرولی بیرانوند - عضو هیئت علمی پژوهشکده کشاورزی هسته ای
محمد بابااکبری ساری - عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان

امروزه آرسنیک بعنوان یک آلاینده خطرناک در جهان شناخته شده است. با توجه به شباهت شیمیایی فسفات و آرسنات؛ در این تحقیق اثر کاربرد مقادیر مختلف فسفر روی برخی ویژگی های جوانه زنی دو نوع گیاه سویا، در خاک های آلوده به آرسنیک بررسی شد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل2×4×4 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه پژوهشکده کشاورزی هسته ای کرج در سال 93 - 1392 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل دو نوع گیاه سویا (رقم L17 و موتانت امید بخش حاصل از آن)، فاکتور فسفر با 4 سطح (ppm 0: 1As، 10: 2As، 50: 3As و 100: 4As) و تیمار آرسنیک با 4 سطح (ppm 0: 1P، 25: 2P، 50: 3P و 100: 4P) هستند. نتایج نشان داد بین سطوح آرسنیک، فسفر و اثر متقابل آن ها در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. در سطح پایین آرسنیک (ppm 10) درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی نسبی افزایش یافت که این افزایش معنی دار نبود. همچنین نتایج نشان داد در غلظت های ppm 50 و 100 آرسنیک، درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی نسبی در مقایسه با شاهد بطور معنی داری کاهش یافت بطوریکه در این تیمار با کاربرد بیشترین مقدار فسفر، این کاهش از شدت بیشتری برخوردار بود. در بیشترین سطح آرسنیک (ppm100)، کاربرد مقادیر مختلف فسفر نتوانست اثر معنی داری در کاهش اثرات سمی آرسنیک داشته باشد.

آرسنیک، فسفر، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی نسبی