محمدامین خراسانی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران
سیدعباس رجایی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران

رابطه ادراکی بین شهر و نواحی غیرشهری به سرعت در حال تحول و دگرگونی است که این تغییر از پارادایم های غالب موجود به سمت چشم اندازهای مفهومی جدید که در آن ها پیوندهای روستایی- شهری باز تعریف می شوند، است. در چنین فضای مفهومی، ناحیه پیراشهری به عنوان برخوردگاه شهر و روستا همچنان به عنوان یک فضای انتقالی بین شهر و روستا در نظر گرفته می شود. ساده ترین تعاریف روستاهای پیراشهری، تعاریف فضایی هستند که آن را به عنوان منطقه ای حول ناحیه ساخته شده شهری معرفی می کنند که به عنوان لبه و حاشیه شهر، جایی است که کاربری های شهری و روستایی به هم می رسند و دارای همپوشی با هم هستند. هدف از این مقاله بررسی پویش جمعیتی است که در روستاهای پیراشهری رخ می دهد. روش مورد استفاده در این تحقیق، روش کتابخانه ای بوده است و سعی بر آن بوده تا از جدیدترین منابع موجود در ادبیات جهانی بهره گرفته شود. نتایج این مقاله نشان می دهد که رشد جمعیت پیراشهری نشان دهنده تاثیرات ترکیبی چهار فرایند رشد مجزا است: حومه نشینی، شهرگریزی، بقای جمعیت و مهاجرت مرکزگرا. اینچهار فرایند می توانند به وسیله شش شاخص از هم تمیز داده شوند که سه تا از این شاخص ها مستقیما در ارتباط با مهاجران هستند: اصلیت مهاجران، پیوند با منطقه کلانشهری و انگیزه مهاجرت. سه شاخص باقیمانده نیز در مورد الگوی رفتاری در انتخاب محل سکونت در منطقه پیراشهری یا همان کیفیت محل است: ارزش تسهیلات محل، دسترسی محل به منطقه کلانشهری و ماهیت توسعه مسکونی

پویش، جمعیت، روستاهای پیراشهری