مریم یقینی - کارشناسی ارشد پیش دبستانی،آموزش و پرورش استثنایی فارس، مدیر آموزشگاه استثنایی اکسیر شیراز
یعقوب قرقانی - کارشناسی ارشد روانشناسی و کودکان استثنایی،مدرس دانشگاه پیام نور واحد شیراز
علی ابراهیمی - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی ، آموزش و پرورش استثنایی فارس

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی برنامه های صبحگاهی بر رشد مهارتهای اجتماعی کودکان طیف اوتیسم انجام شد. این پژوهش به روش تجربی(آزمایشی) و با استفاده از طرح پیش آزمون پس - آزمون همراه با گروه کنترل انجام گرفت. بدین منظور از بین مراکز اوتیسم شهر شیراز یک مرکز به صورت هدفمند انتخاب شد. سپس از بین دانشآموزان این مرکز به صورت تصادفی 30 نفر کودک اوتیسم انتخاب و پس از اجرای پیش آزمون و بررسی نتایج اولیه بصورت تصادفی در دو گروه ( 15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) به عنوان نمونه قرار داده شدند. سپس گروه آزمایش به مدت 3 ماه در برنامه هایصبحگاهی(حضور کودکان اوتیسم در بین سایر کودکان استثنایی) شرکت داده شدند، لازم به ذکر است که گروه کنترل در این برنامه ها شرکت نکردند. در پایان اجرای برنامه های مداخله ای برای همه آزمودنیها پس آزمون اجرا شد. برای ارزیابی مهارتهای اجتماعی کودکان اوتیسم از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه دارای روایی و پایایی مورد قبول میباشد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نتایج نشان داد که برنامه های صبحگاهی باعث رشد مهارتهای اجتماعی در گروه آزمایش شده است، ولی گروه کنترل تغییری نشان نداده اند.

برنامه صبحگاهی، مهارت اجتماعی، کودکان طیف اوتیسم