سعیده صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سهیلا ابراهیمی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهدی ذاکری نیا - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

در مناطق نیمه خشک پایداری خاکدانه های خاک یکی از ویژگی های بسیار مهم خاک است که رشد گیاهان را کنترل می کند. اندازه خاکدانه و پایداری آن ها بر ویژگی های فیزیکی خاک مانند نفوذپذیری، تهویه، مقاومت خاک، فرسایش وتوانایی خاک برای انتقال مایعات واملاح، گازها و گرما اثر قابل توجهی دارد. در این راستا، تحقیق حاضر به بررسی تاثیرمواد آلی مختلف بر شاخص میانگین وزنی قطر خاکدانه ها که به عنوان معیاری از شاخص پایداری خاکدانه می باشد، انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با تیمارهای مختلف از کمپوست زباله شهری (2، 4، 7 درصد وزنی) در سه تکرار به مدت دو ماه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که تیمارهای مورد استفاده نسبت به خاک شاهد اثرات مطلوبی بر خاکدانه ساز ی و بهبود آن داشتند، که بیشترین سطح کمپوست میزان میانگین وزنی قطر خاکدانه را از 1.63 در خاک شاهد به 2.58 رساند. انجام این نوع بررسی ها جهت شناخت نحوه تغییرات پایداری خاکدانه ها متاثر از کاربرد مواد آلی مختلف جهت اعمال مدیریت صحیح زراعی ضروری به نظر می رسد.

پایداری خاکدانه، کمپوست زباله شهری، مواد آلی، خاک لوم شنی، طرح فاکتوریل