وجیهه امینی ماندی - گروه زراعت ، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران
فائزه زعفریان - گروه زراعت ، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران
محمد رضوانی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، گروه شناسایی و مبارزه با علف های هرز، قائمشهر

دم روباهی یکی از علف های هرز مهم مزارع غلات در دنیا و ایران محسوب میشود. بذور دم روباهی دارای خواب می باشد و همین امر سبب جوانه زنی منقطع و یک دوره طولانی از سبز شدن این علف هرز در بین گیاهان زراعی شده که کنترل آن را با مشکل رو به رو می کند. از آنجا که جوانه زنی بذر یک رویداد کلیدی در تعیین موفقیت علف هرز در اکوسیستم زراعی می باشد، بنابراین یکی از اساسی ترین اقدامات در مدیریت علف هرز در محصولات زراعی، شناسایی دقیق زیست شناسی علف های هرز و رفتار جوانه زنی بذر می باشد، از اینرو این آزمایش با هدف بررسی اثر غلظت های مختلف نیترات پتاسیم بر شکست خواب سه گونه دم روباهی (S. verticillata ،Setaria glauca و S. viridis) در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و در 3 تکرار در شرایط آزمایشگاه در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1391 انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل 0، 0/5، 0/2، 0/4، 0/6 و 0/8 درصد نیترات پتاسیم در دو دوره نوری: تناوب نوری 10/14 ساعت (روز/شب) و تاریکی مطلق با تناوب دمایی 15/25 درجه سانتی گراد (روز/شب) بود. نتایج نشان داد که غلظت های مختلف نیترات پتاسیم اثر معنی داری بر جوانه زنی و شکست خواب بذور هر سه گونه دمروباهی نسبت به شاهد داشت، در حالیکه دوره نوری تاثیر معنی داری روی دو گونه S. verticillata و S. viridis داشت. بیشترین میزان جوانه زنی در هر دو دوره نوری و تاریکی در هر سه گونه در تیمار شاهد مشاهده شد و با افزایش غلظت نیترات پتاسیم درصد سبز شدن کاهش یافت. بنابراین می توان اذعان داشت مقادیر بالای نیترات پتاسیم تاثیر بازدارندگی در خواب بذر علف هرز دم روباهی در هر دو دوره نوری و تاریکی داشت.

خواب، جوانه زنی، نیترات پتاسیم، دم روباهی