مریم یوسفی فرد - استادیارگروه مهندسی کشاورزی دانشگاه پیا منورایران
شمس اله ایوبی - دانشیارگروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان اصفهان
احمد جلالیان - استادگروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان

منشاعناصرکمیاب درخاک طبیعی ویاحاصل فعالیتهای بشری است باتوجه باینکه این عناصرازجمله موادغیرقابل تخریب می باشند ودرطبیعت تجمع می یابند این مطالعه باهدف بررسی چهارعنصرکمیاب Zn ، Cu ، As Pb درهشت خاکرخ توسعه یافته روی سنگهای آذرین درونی منزودیوریت آلکالی گرانیت گرانودیوریت سینیت و پیروکسن دیوریت و آذرین بیرونی هورنبلند آندزیت پیروکسن آندزیت وداسیت درمنطقه نیمه خشک شمال غرب ایران نوارآذرین اهرـ ارسباران انجام گردید خاکرخ های حاصل ازسنگهای آذرین بیرونی تحت عنوان Calcixerepts وبقیه خاکرخ هاتحت عنوان Haploxerepts به روش آمریکایی طبقه بندی شدند غلظت عنصرZn به جزگرانودیوریت وcu به جز داسیت درتمامی خاکرخ ها بیشتر ازمقدارگزارش شده برای خاکهای سطحی جهانی می باشد غلظت As درتمامی خاکرخ های حاصل ازسنگهای آذرین بیرونی وpb درهمه خاکرخ ها بیشتر ازغلظت گزارش شده برای خاکهای سطحی جهانی است غلظت چهارعنصردرخاکرخها بیشتر ازمقدار آن درسنگ ماده مادری خاکرخ می باشد ضریب همبستگی بالا بین غلظت عناصردخاک و سنگ مادری نشان ازمنشاتوارثی عناصردرخاکرخ ها است غلظت عناصر دربخش رس خاک بیشتر ازسیلت و شن می باشد عنصرzn درخاکرخ های حاصل ازموادمادری آذرین بیرونی و عناصرpb,AS درتمامی خاکرخ ها غنی گردیدند بیشترین غنی شدن برای PB,AS به ترتیب 159درصد و50درصد درخاکرخ حاصل ازسنگ آذرین بیرونی هورنبلند آندزیت مشاهده شد

آذرین بیرونی ، آذرین درونی ، خاکرخ ، غنی شدن