سارا رجائی بهبهانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، تهران، ایران
احمد مجد - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکده علوم زیستی، گروه زیست شناسی، تهران، ایران
طاهر نژادستاری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، تهران، ایران
فرح فراهانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، دانشکده علوم پایه، گروه میکروبیولوژی، تهران، ایران.

در این پژوهش مریستم رأس ساقه گیاهان کلزا برای تولید بذر مصنوعی مورد استفاده قرار گرفت. بذرهای کلزا بر روی محیط کشتMSدارای ساکارز 3 درصد فاقد هورمون کشت شدند، پس از رویش برگهای لپه ای و تشکیل محور روی لپه (اپی کوتیل)، مریستمهای رأسی جدا گردیدند و تحت شرایط استریل با آلژینات سدیم 2% و کلرید کلسیم 1% کپسولی شدند. بذرهای مصنوعی ایجاد شده، پس از 0و7و14 و 21 روز ذخیره سازی در دمای 4 درجه سانتی گراد بر روی محیط کشت MSو ساکارز 3 درصد باز رویش کردند. از مریستم های رأس ساقه بدون کپسولی کردن آنها به عنوان شاهد استفاده گردید. پس از بازرویش بذرهای حاصل از مریستم رأسی، گیاهچه ها به محیط کشتMSهمراه با هورمونNAAیک میلی گرم در لیتر و حاوی ساکارز 3 درصد جهت ریشه زایی منتقل شدند. بیشترین درصدجوانه زنی بذور مصنوعی مریستمی در روزهای 0 و 14 نشان داده شد

ساری گل ،مریستم راس ساقه، بذر مصنوعی