محمدعلی منظری فلاح - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم آذربایجان
مقصود پژوهنده - استادیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت معلم آذربایجان
محمد احمدآبادی - استادیار گروه بیوتکنولوژی، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم آذربایجان

گیاه دارویی ریحان حاوی اسانس بازیلیک و روغن های ضروری بوده و برای درمان بیماریهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این تحقیق، ایجاد یک سیستم کارآمد کشت بافت برای باززایی سریع گیاه کامل ریحان در شرایطin vitro جهت استفاده در کارهای مهندسی ژنتیک و افزایش خواص دارویی آن میباشد گیاهان استریل هفت روزه جهت تشکیل کالوس و یا باززایی مستقیم روی محیط کشتMS حاو ی ترکیبات مختلف هورمو نی موردارزیابی قرار گرفتند. ترکیب چهار سطح مختلف هورمون سیتوکینین بنزیل آمینو پور ینBAPشامل0/01و0/4و0/1و0/3و0/2میلی گرم درلیتر همچنین تیدیازورون TDZ 0/3و0/01 میلی گرم در لیتر با دو نوع هورمون اکسین شامل نفتا لین اس تیک اس یدNAAوایندول استیک اسیدIAA هر کدام به میزان0/1 میلی گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفتند. پس از 3 هفته، میزان کالوس زایی و یاباززایی مستقیم از ریزنمونه های هیپوکوتیل و کوتیلدون ارزیابی شد. مقایسه آماری نتایج حاصله نشان داد که القای کالوسهای جن ین زا و بدنبال آن باززایی گیاهچه ها، در ترکیب هورمونی 0/4میلی گرم در لیترBAPو0/1میلی گرم در لیترIAAبا کارآیی بسیار بالایی صورت می گیرد. همچنین افزودن اسکوربیک اسید به میزان 100 میلی گرم در لیتر در بهبود نتایج حاصله موثر بود. گیاهچه های حاصل به آسانی در محیط فاقد هورمون ریشه دار شدند و رشد آنها در خاک بصورت طبیعی انجام گرفت. با توجه به کارآیی بسیار بالای این روش، در حال حاضر، استفاده از این تکنیک در کارهای مهندسی ژنتیک هسته و نیز کلروپلاست در دستور کار ما قرار دارد

گیاه دارویی، ریحان، کشت بافت، باززایی ، invitro