مرضیه دهقانی - ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
فاطمه باقری - ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، کارشناس ارشد علوم تربیتی برنامه ریزی درسی

فلسفه تعلیم و تربیت، به بررسی در تحلیل همهء مسائل تربیتی در خانواده، مدرسه، جامعه و آموزش و پرورش از تمام جهات آن علی الخصوص از منظر هدف ها و فرایند و ماهیت برنامه ها، عمل و نتایج تعلیم و تربیت می پردازد. نظریه پردازان مختلف آموزش و پرورش و فلاسفه در قالب مکاتب مختلف نیز به بررسی تاثیرات متقابل فرد و جامعه پرداخته و کوشیده اند تا نوع نظام اجتماعی را که بر استعدادهای انسانی مبتنی بوده و آنها را شکوفا می سازد مشخص سازند، از سویی کارآفرینی بعنوان پدیده نوظهور اما حیاتی برای توسعه پایدار جامعه، امروزه اغلب در کشورهای توسعه یافته مدنظر بوده و برنامه ریزی های مختلف آموزشی بر اساس پژوهش های صورت گرفته از ابعاد متفاوت بر روی ویژگی های کارآفرینان و تقویت این استعدادهای نهفته ذهنی و روانشناختی و... با ابزار آموزشی مورد توجه است تا از این ظرفیت بی نهایت برای سعادت و نیل به کمال جامعه و مردم تا حداکثر توان نهایت بهره برداری را نمود.در این مقاله به بحث در خصوص شناسایی رویکردهای متفاوت مکاتب فلسفی مدنظر (ایده الیسم، رئالیسم و پراگماتیسم) با خصیصه هایی که برای پرورش کارآفرینان در آموزش آن اهمیت دارد مورد مطالعه تطبیقی قرار داده شده است و وجوه اشتراک آنها احصاء و مقایسه ای نیز در خصوص بررسی میزان نزدیکی این سه مکتب از بعد هدف آموزشی و پرورشی با مولفه های مدنظر کارآفرینی صورت پذیرفته چرا که آشنایی با این ارتباط و سنخیت مکاتب فلسفی با موضوعات بین رشته ای و کاربردی مبتلا به جامعه سبب نقد و ارایه پیشنهادات تخصصی عینی و کاربردی در موضوع خواهد شد و زمینه ساز تحقیقات تخصصی کاربردی تر فراهم می شود زیرا که به سبب ادبیات خاص موضوعات فلسفی متاسفانه تحقیقات کاربردی بین رشته ای بسیار محدود بوده و خلاء علمی بسیاری در این حوزه محسوس می باشد. بر اساس نتایج این مطالعه تطبیقی هر سه مکتب مدنظر با کارآفرینی از منظر اهداف آموزش و پرورش رابطه و وجوه مشترک بسیاری دارند اما با نسبت های متفاوت، که از این میان مکتب پراگماتیسم سنخیت رویکردی بسیار مطابق تری با اهداف مدنظر آموزشی کارآفرینی دارد و مکاتب رئالیسم و ایده الیسم در رده های مقایسه ای تشابهی پایین تر قرار دارند.

فلسفه تعلیم و تربیت، ایده الیسم، رئالیسم، پراگماتیسم، کارآفرینی، آموزش و پرورش، خلاقیت و ایده پردازی