مریم نبی پور - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فارسی - استاد و عضو هیات علمی گروه بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
فاطمه کیخا آخر - دانشجوی دکتری بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

گونههای مختلفی از جنس Cryptocoryne به دلیل جذابیت و تنوع رنگ شاخساره و برگهایشان جزء گیاهان آکواریومی محبوب در سراسر جهان هستند. آنها علاوه بر افزایش زیبایی آکواریوم، به دلیل تولید اکسیژن، تصفیه آب و ایجاد محیطی امن برای ماهیها، مورد توجه بوده و فروش آنها تجارت پرسودی را در سراسر دنیا ایجاد کرده است. تکثیر طبیعی این گیاهان با مشکلات مختلفی همراه است، به این دلیل ریزازدیادی این گیاهان به عنوان راه حلی برای تکثیر منابع گیاهی یکنواخت و با کیفیت مناسب مطرح شده است. بدین منظور این پژوهش به بررسی باززایی این گیاه در شرایط کشت درون شیشهای پرداخته است. در این مطالعه سطوح مختلف هورمونهای BA ا (0/5، 1/5 و 3 میلی گرم در لیتر)، NAA و IAA(در غلظت 0/1 میلیگرم در لیتر) برای باززایی از ریزنمونه ریزوم مورد استفاده قرار گرفت. پس از 4 ماه، صفاتی از قبیل درصد باززایی، تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول ریشه، تعداد برگ و وزن خشک مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب هورمونی 1/5 میلی گرم در لیتر BA و 0/1 میلی گرم در لیتر NAA بهترین تیمار هورمونی برای باززایی گیاهچه ها در شرایط درون شیشه ای این گیاه بر اساس شاخص های اندازه گیری شده است. گیاهان باززایی شده در بستر کشت ماسه به صورت غوطه ور در آب سازگار شدند.

تنظیم کننده رشد، ریزازدیادی، ریزنمونه ریزوم، Cryptocoryne sp