رویا نزاکتی - استادیار گروه محیط زیست ، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
پگاه صنیعی منفرد - کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
سعید ملماسی - استادیار گروه محیط زیست ، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

بررسی حاضر به منظور بررسی مدل یاگر (چند شاخصه فازی) در ارزیابی ریسک محیط زیستی می باشد، سد مورد مطالعه سد مخزنی منگل بر روی رودخانه هراز در استان مازندران و در محدوده شهرستان آمل صورت گرفته است. رودخانه هراز در بخش مرکزی دامنه شمالی رشته کوه البرز واقع شده که از جنوب به حوزه آبریز رودخانه های منتهی به دشت تهران و ورامین و از شمال به دریای مازندران و حوزه آلش رود ، منتهی می شود. در گام نخست مطالعه، جهت درک کامل و شناسایی ریسک های ناشی از سد هراز (منگل) در مرحله ساختمانی، فهرستی از عوامل ریسک به صورت پرسشنامه دلفی تهیه و نسخت به نظر خواهی 15 نفر از کارشناسان ای رشته به منظور تایید پارامترهای انتخابی اقدام گردید. در مرحله بعد از میان روش های ارزیابی و آنالیز ریسک از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP برای غربالگری ریسک ها استفاده گردید و وارد کردن مقادیر امتیازات در نرم افزار Expert Choice به دست آمد. به منظور اولویت بندی و تعیین عوامل ریسک سد از روش تصمیم گیری چند شاخصهی فازی استفاده شده است. که نتایج حاصله با مدل یاگر، به ترتیب بدین صورت می باشد : 1- ریسک ناشی از طراحی (شرایط پایداری و شکست سد) 2-سیلاب 3_لرزه خیزی و ژیو تکنیک (رانش و لغزش) 4_ورود فاضلاب 5_حذف پوشش گیاهی جهت برداشت منابع قرضه و ایجاد مخزن سد 6- پساب یا پسماند در مخزن سد و رسوب گذاری 7-انفجار. در نهایت با توجه به ماهیت ریسک ها به ارانه راهکارها و برنامه های مدیریتی جهت کاهش، حذف و کنترل عوامل ریسک پرداخته شده است.

ارزیابی ریسک، سد هراز (منگل) ، روش تحلیل سلسله مراتبی،روش تصمیم گیری چند شاخصه ی فازی