محمدرضا براتی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
مهدی ذاکری نیا - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
ابوطالب هزارجریبی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
مریم موسوی - کارشناسی ارشد آبیاری، دانشگاه فردوسی مشهد

با توجه به محدودیت منابع آب در عصر حاضر، آنچه که از سیستم های مکانیزه آبیاری نسبت به روش های سنتی انتظار می رود کاهش مصرف آب به شرط کاهش نیافتن سطح بهره وری است. سیستم های مکانیزه شدیداً به راهبری نیروی انسانی متکی هستند که خطر ناشی از خطای انسانی و تعلل و تأخیر در انجام اقدامات را به همراه دارد. نتیجه مطالعات وضع موجود واحدهای آبیاری نشان میدهد که کم هزینه ترین و سریع ترین راه حل برای مدیریت مصرف بهینه آب، ارتقا وضع موجود واحدهای آبیاری از سطح مکانیزاسیون به سطح اتوماسیون است، بدین ترتیب علاوه بر ساده سازی و کاهش نیروی کارگری، درمصرف آب، انرژی و هزینه های بهره بردای و نگهداری صرفه جویی شده و متعاقب آن استهلاک تجهیزات نیز کاهش یافت. اتوماسیون آبیاری تحت فشار می تواند در سطح کوچک و اراضی وسیع عملی شود. که در این میان دستگاه آبیاری بارانی دوار مرکزی (سنتر پیوت) در بین انواع روش های آبیاری بارانی بیشترین قابلیت اتوماسیون را داراست. در این تحقیق پس از بررسی و مطالعه روی پروژه های مختلف آبیاری اجرا شده در ایران، با شرایط آب و هوایی و زراعی مختلف، دستیابی به اهداف مختلف همزمان با ارزیابی تجهیزات آن، مد نظر قرار گرفته و از داده های یکنواختی توزیع آب دستگاه سنتر پیوت یک طرح اجرا شده تحت شرایط اتوماتیک استفاده نموده و ارزیابی هیدرولیکی سیستم و اندازه گیری عوامل ارزیابی شامل DU، CU در مزرعه انجام گرفته و با در نظر گرفتن نتایج، توجیه اقتصادی، فنی و مدیریتی صورت گرفت. همچنین با توجه به چالش های موجود، برای اصلاح تجهیزات وضع موجود و ارتقا این سامانه ی آبیاری(سنترپیوت) از سطح مکانیزاسیون به سطح اتوماسیون در اراضی مختلف راه کارهای لازم ارائه شده است.

اتوماتیک، ارزیابی، سنترپیوت