صالح آرخی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان
حسن فتحی زاد - دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام
سید علی حسینی - کارشناس آبخیزداری،اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دهلران

فرسایش خاک فرآیندی است که همه ساله به طور پنهان و آشکار خسارات جبران ناپذیری به منابع آب وخاک کشور وارد می سازد و این منابع را برای همیشه از دسترس خارج می سازد. فرآیند فرسایش بسیار پیچیده است و عوامل زیادی در آن دخیل هستند که از جمله مهم ترین آنها عوامل اقلیمی، شیب زمین، پوشش گیاهی، مدیریت و نحوه کاربری اراضی را می توان نام برد. از جمله مدل هایی که برای برآورد فرسایش و رسوب تولید شده کاربرد فراوانی دارد مدل MPSIAC می باشد. هدف از این تحقیق برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب با استفاده از روش تجربی MPSIAC می باشد. در این مطالعه با استفاده از خصوصیاتی نظیر ویژگی های خاک، شیب، شدت بارش، بهره برداری از زمین، پوشش گیاهی و زمین شناسی در دو روش، فرسایش خاک و رسوب تولید شده برآورد گردید. . در این تحقیق با استفاده از نقشه های پایه و بازدیدهای میدانی، امتیاز 9 عامل مؤثر در مدل MPSIAC در هر واحد کاری تعیین و با جمع کردن آنها میزان R (رسوبدهی) در هر واحد کاری و با توجه به نسبت مساحت آنها در کل حوزه به دست آمد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که ضریب رسوبدهی در این حوزه 19/90 و مقدار رسوب ویژه آن 0/3012 مترمکعب درکیلومتر مربع در سال و وزن مواد رسوبی 61403/4757 تن در سال می باشد.

فرسایش و رسوب، MPSIAC، دویرج، فرسایش، رسوب