عبدالمجید مصلح - استادیار مدیریت سیستم دانشگاه خلیج فارس
مهدی محمدی - استادیار مدیریت فناوری دانشگاه تهران
سیدامید باسیرو - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت ایران
سیده حمیده موسوی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی دانشگاه علامه طباطبائی

امروزه نوآوری و خلق محصولات جدید به عنوان شاه کلید رقابت و بقا در محیط کسب و کار قلمداد می شود. از این رو بنگاه های ا قتصادی سالانه بخشی از درآمدهای خود را در فعالیت های تحقیق و توسعه در فناوری های ن وظهور ه زینه می نمایند. بی تردید تنها عامل توجیه کننده این امر میزان خلق ارزش افزوده ای است که با تجاری سازی و به بازار رسانی این دسته از فناوری ها بدست می آید. با این حال این گونه فناوری ها با عدم اطمینان بالا و پیچیدگی فراوان همراه هستند که این مشخصه مدیریت و ارزیابی آنها را دشوارتر می سازد. این پژوهش با هدف ارائه چارچوبی جامع و کارآمد جهت ارزیابی پتانسیل تجاری سازی فناوری های نوظهور در صنایع زیست فناوری در کشور ایران ا نجام شده است. بدین منظور ابتدا با مرور پیشینه پژوهش عوامل مؤثر بر پتانسیل تجاری سازی فناوری های نوظهور شناسایی شده و سپس بر اساس نظر خبرگان شاخص های مؤثر بر تجاری سازی فناوری ها در صنعت زیست فناوری گزینش شده است و با بکارگیری تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی شاخص و زیر شاخص ها رتبه بندی شده است. در نهایت چارچوبی جهت امتیازدهی و ارزیابی پتانسیل تجاری سازی پروژه های فناورانه در صنایع زیست فناوری ارائه شده ا ست. بنا بر یافته های پژوهش شاخص عوامل بازاریابی، عوامل ذاتی فناوری، عوامل زیرساخت توسعه فناوری، عوامل سازگاری و عوامل تأثیرگذاری به ترتیب مهمترین عوامل در سنجش پتانسیل تجاری سازی فناوری های نوظهور در صنایع زیست فناوری می باشد. مدل ا رائه شده د ر این پژوهش جهت تدوین سبد پروژه های تحقیق و توسعه و همچنین ارزایابی و گزینش طرح های فناورانه توسط نهادهای حمایتی توسعه فناوری همچون پارک های علم و فناوری، مراکز رشد و شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر کا ربرد دارد.

ارزیابی، پتانسیل تجاری سازی، فناوری های نوظهور، زیست فناوری، تحلیل سلسله مراتبی