شهرام روستایی - دانشیار گروه جغرافیا طبیعی دانشگاه تبریز
سمیه خالقی - دانشجوی دکتری جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی دانشگاه تبریز

نقش انسان درتغییرمجراهای رودخانه ای بصورت مستقیم ازطریق فعالیت های مهندسی و به صورت غیرمستقیم ازطریق کاربری اراضی می باشد که منجر به تغییرات مورفولوژیکی شده و گاهی تاثیرات منفی روی پایداری ژئومورفیک رودخانه ای می گذارد و همین عامل زمینه ای برای ایجادمخاطرات رودخانه های شهری است لذا مخاطرات مجرای رودخانه های شهری یاناشی ازتعدیل مجرای رودخانه و یاناشی ازروش های مدیریتی مجرا است که به عنوان اساسی برای تشخیص ویژگیهای مجاری رودخانه های شهری به منظور مدیریت آنهاست دراین رابطه رودخانه سنقرچای درمحل ورود به شهر براساس تسهیلات شهری و فعالیت های مهندسی پل بندانحرافی کانال مصنوعی به 4بازه تقسیم شده و هرکدام ازبازه ها براساس میزان فرسایش تغییرات پهنا تجمع رسوبات پوشش گیاهی کناره و ... مورد بررسی قرارگرفته است برهمین اساس بازه 1بالا دست بند ازنوع مجرای تقریبا طبیعی باکناره ها و بستر تثبیت شده و بسیارکم عمق و عریض بوده و جزء بازه های کم خطر است بازه 2 پایین دست بند بامجرای تقریبا طبیعی و سواحل فرسایش یافته است و بسیارعمیق و عریض بوده و جزء بازه های پرخطر محسوب میشود بازه 3ورودرودخانه به محدوده منطقه مسکونی ازنوع مجرای تقریبا طبیعی بوده اثار افزایش دبی و فرسایش درآن دیده میشود و جزء بازه باخطرمتوسط است بازه 4 محدوده کانال مصنوعی و پل سنقرچای ازنوع مجرای کانال سازی شده و تغییر یافته است که بهعلت کاهش عمق دراثرتجمع رسوبات و گیاهان تنگ شدگی مجرا و ابعادنامناسب پل جز بازه های پرخطر می باشد

فعالیت های مهندسی ، شهرنشینی ، مجرای رودخانه شهری ، مخاطره ، سنقرچای ، مدیریت مجرا