امیر بسطامی نیا - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد
یوسف تازش - کارشناس ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز
سارا سیستانی - کارشناس ارشد فناوری اطلاعاتIT دانشگاه آزاد اسلامی واحد کیش
محمد محمدی کیش - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

به طور کلی تجربه ایران در ایجاد شهرهای جدید در دو مقطع زمانی قبل و بعد از انقلاب و در دو زمینه شهرهای مسکونی ومرتبط با واحدهای صنعتی و نفتی (قبل از انقلاب) و حرکت جدید برنامهریزی و طراحی شهرهای جدید (بعد از انقلاب) قابلبررسی است. اما برنامهریزی و طراحی شهرهای جدید یک فرایند بوده و اجزای آن به مثابه عواملی در یک جریان و سیستم پویا در حال تاثیر و تاثر هستند. عدم توجه به هر عاملی میتواند بر عواملی دیگر تاثیر گذاشته و کل طرحها، برنامهها، تصمیمها و تبلور عملی آنها را با مشکل مواجه سازد. نقش مردم یکی از مهمترین آنهاست که غالبا به شکل عمدی یاسهوی به دلیل دارا بودن ماهیت غیر فیزیکی از نظر طراحان و تصمیم گیرندگان پنهان میماند و به نقش دولت و بخش عمومی در این خصوص بیشتر توجه شده است. مناسب آن است که به مساله نقش مردم، آن هم به طور آشکار همان اندازهبها داده شود که به مسائل کالبدی، معماری و ... بها داده میشود و این وظیفهای است که دولت میتواند در کنار سایر وظایف بدان بپردازد. در این مقاله ابتدا مبانی تئوریک و سپس گونههای شهر جدید و مداخلات دولت در ایجاد و ساماندهی شهرهای جدید بررسی میشود.

شهرهای جدید، شهرنشینی، اسکان بخشی، ساماندهی، دولت