حمید ضرغام بروجنی - دانشیار گروه آموزشی مدیریت جهانگردی، دانشگاه علامه طباطبائی تهران
مرتضی بذرافشان - عضو هیات علمی مجتمع آموزش عالی بم، کرمان.

خطمشیگذاری گردشگری در یک نگاه اجمالی، شامل سه مرحله اصلی تدوین، اجرا و ارزیابی است. اجرا، یکی از مراحل اصلی خطمشیگذاری است که از سال 3340 به بعد مورد توجه خاص محققان و دانشمندان قرار گرفت. در این مقاله، باتکیه بر پژوهشهای انجام شده، نظریات دانشمندان مختلف و اطلاعات حاصل از خبرگان صنعت گردشگری کشور، عوامل مؤثر بر اجرای خطمشیهای گردشگری شناسایی شد و بر مبنای شاخصهای اقتباس شده از ادبیات مربوط، پرسشنامهتحقیق تدوین گردید. از بین 13 شاخص اولیه، طی دو مرحله نظرخواهی از خبرگان، تعداد شاخصها با توجه به درجهاهمیتشان به 34 شاخص تقلیل یافت. تعداد 301 نفر از خبرگان دانشگاهی و کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، به سؤالات این پرسشنامه پاسخ دادند. دادههای جمعآوری شده، با استفاده از نرمافزارهای SPSS برایانجام تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون و LISREL برای انجام تحلیل عاملی تأییدی و آزمون فرضیات مورد . تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مدل نهایی این تحقیق متشکل از هفت عامل مؤثر بر اجرای خطمشیها است که عبارتند از: 3 عوامل مربوط به هدفگذاری و تدوین خطمشی، 3. عوامل مربوط به حمایت از سوی مراجع قانونی حقوقی، 1. عوامل –مربوط به ویژگیهای رفتاری و شخصیتی مجریان، 8. عوامل مربوط به تخصص و مهارت مجریان، 5. عوامل مربوط به گروه- های هدف و استفادهکنندگان، 1. عوامل مربوط به نظام اداری و بوروکراسی و 4. عوامل مربوط به انتخاب ابزار مناسب ومنابع لازم برای اجرای خطمشی. همچنین چهار مؤلفه 3. اجرای خطمشیهای اقتصادی حمایتی، 3. اجرای خطمشیهای سیاسی امنیتی، 1. اجرای خطمشیهای توسعه بازاریابی و 8. اجرای خطمشیهای فرهنگی به عنوان مؤلفههای اجرای اثربخش خطمشیهای گردشگری مشخص شد.

خطمشی گردشگری، برنامه پنجساله پنجم توسعه، سند چشمانداز بیست ساله، مدل معادلات ساختاری