احسان هوشمند باقری - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان شهید رجایی تربت حیدریه
جواد محسن نیا - کارشناس ارشد جغرافیا مدرس دانشگاه فرهنگیان شهید رجایی تربت حیدریه

نظریه های یادگیری، شرایط حصول یا عدم حصول یادگیری را تحلیل کرده و در دو مجموعه بزرگ رفتاری و شناختی طبقه بندی میشوند. 1.نظریه های رفتاری: طرفدارانش معتقدند که رفتار به وسیله ی تجارب قابل مشاهده تبیین می شود.که شامل : الف شرطی سازی کلاسیک:یک محرک غیر شرطی هنگامی که با یک محرک شرطی هراه می شود ، محرک غیر شرطی پس از مدتی پاسخ شرطی می دهد. ب کوشش و خطا : در فرآیند یادگیری به تدریج پاسخ های نادرست کم می شود و فرد به هدف اصلی می رسد. ج- شرطی سازی کنش گر : اگر نتایج رضایت بخش به دنبال یک رفتار بیایید ، امکان بروز بیشتر می یابد.که این مرحله به سه حالت روی می دهد : - تقویت مثبت – تعمیم و تمییز – تقویت منفی . 2- نظریه های شناختی : آنان بر این باورند که یادگیری، یک فرآیند درونی است که ممکن است به صورت تغییر فوری در رفتار آشکار، ظاهر نشود بلکه به صورت تواناییهایی در فرد ایجاد و در حافظهی او ذخیره میشود و هر وقت که بخواهد، میتواند آن تواناییها را مورد استفاده قرار دهد. الف. نظریه یادگیری گشتالت: عبارت است از بینش حاصل از درک موقعیت یادگیری به عنوان یک کل یکپارچه و آن هم از طریق کشفروابط میان اجزای تشکیلدهندهی موقعیت یادگیری حاصل میشود. ب. نظریه یادگیری معنیدار کلامی : مجموعه ای از اطلاعات، مفاهیم، اصول و تعمیمهای سازمان یافته ای که فرد قبلا در یکی از رشته های دانش، آموخته است. ج. نظریه اجتماعی شناختی : عوامل شخصی(نظیر باورها، انتظارات و نگرشها)، رویدادهای محیطی(فیزیکی و اجتماعی) و رفتارهای(عملی و کلامی) فرد با یکدیگر تأثیر متقابل دارند و هیچ یک از این سه جزء را نمیتوان جدا از یکدیگر به عنوان تعیین کننده رفتار انسان به حساب آورد.

شرطی سازی کلاسیک، کوشش و خطا، شرطی سازی کنش گر، گشتالت، نظریه معنی دار کلامی