افسانه زارع - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، ابواب جمعی آموزش و پرورش استان فارس
حسین افلاکی فرد - دکتری برنامه ریزی درسی و عضو هئیت علمی دانشگاه فرهنگیان

هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش مولفه های هوش هیجانی بر کاهش بحران هویت در دانش آموزان شهرستان شیراز است. این تحقیق از نوع نیمه تجربی بوده است که با دو گروه آموزش و کنترل با روش اجرای پس آزمون و پیش آزمون صورت گرفته است. به منظور دستیابی به این هدف 30 دانش آموز دختر و 30 دانش آموز پسر در سال تحصیلی 94-93 از دبیرستانهای شیراز به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که در طول دوره از هر گروه 5 نفر از همکاری با گروه انصراف دادند. بنابراین افراد به حکم قرعه به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند بر روی هر دو گروه پیش آزمونصورت گرفت و سپس در گروه آزمایش و آموزش مولفه های هوش هیجانی در 15 جلسه آموزش داده شدند. سپس بر روی هر دو گروه آزمایش و کنترل پس آزمون نیز که جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه هویت شخصی و پرسشنامه هوش هیجانی این بار استفاده شد. سپس اطلاعات بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از روشهای آماری t تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج زیر حاصل شد. فرضیه تحقیق این بود که میانگین بحران هویت دانش آموزانیکه آموزش مولفه های هوش هیجانی دیده اند با دانش آموزانی که آموزش ندیده اند تفاوت معناداری وجود دارد که اینفرضیه با توجه به t بدست آمده در گروه مورد بررسی مورد تأئید قرار گرفت و نتایج نشان داد که آموزش مولفه های هوش هیجانی بحران هویت دانش آموزان را کاهش داده است، همچنین در فرضیه پژوهشی دوم بین هوش هیجانی دختران و پسران تفاوت وجود دارد رد شده و فرضیه صفر مبنی بر عدم تفاوت بین دختران و پسران مورد تأئید قرار می گیرد. این یافته ها نشان طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج زیر حاصل شد. فرضیه تحقیق این بود که میانگین بحران هویت دانش آموزانیکه آموزش مولفه های هوش هیجانی دیده اند با دانش آموزانی که آموزش ندیده اند تفاوت معناداری وجود دارد که این فرضیه با توجه به t بدست آمده در گروه مورد بررسی مورد تأئید قرار گرفت و نتایج نشان نشان داد که آموزش مولفه های هوشهیجانی بحران هویت دانش آموزان را کاهش داده است، همچنین در فرضیه پژوهشی دوم بین هوش هیجانی دختران و پسران تفاوت وجود دارد رد شده و فرضیه صفر مبنی بر عدم تفاوت بین دختران و پسران مورد تأئید قرار می گیرد. این یافته ها نشان می دهد که چه در مولفه های هوش هیجانی و چه در هوش هیجانی کل از نظر جنسیت تفاوتی بین دختران و پسران وجود ندارد. همچنین فرضیه سوم بین بحران هویت دختران و پسران تفاوت وجود دارد مورد تأئید قرار گرفت که طبق نتایج دختراننوجوان مورد آزمون قرار گرفته در این تحقیق نسبت به پسرانی که در این تحقیق شرکت کرده اند دارای بحران هویت بیشتری می باشند. همچنین فرضیه چهارم بین آموزش مولفه های هوش هیجانی و کاهش بحران در دختران و پسران تفاوت وجود دارد مورد تأئید قرار گرفت.

هوش هیجانی، بحران هویت، دانش آموزان