حسین حاتمی نژاد - عضو هیات علمی دانشگاه تهران
نعیمه ترکمن نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

نزدیک به پنج میلیون نفر از جمعیت کلان شهر تهران را زنان تشکیل می دهند که ناگزیرند در این فضای کلان شهری جهت دسترسی به محل کار، خرید، تحصیل، گذران اوقات فراغت و ... جابجا شوند و از آنجایی که تقاضای آنها برای استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی در حد بالایی می باشد باید امنیت را در فضای کلان شهری تهران درنظر گرفت. متآسفانه طراحی مردانه شهر و بالتبع سیستم حمل و نقل بدون توجه به نیازهای زنان و بدون رعایت حقوق نیمی از جمعیت شهرها، محدود شدن حضور این گروه در فضای شهر و کاهش مشارکت آنها می گردد و پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و امنیتی در پی دارد. مکانیابی ایستگاه های اتوبوس در فضاهای بی دفاع شهری، فقدان نور کافی در ایستگاه ها و پیاده روها، محدودیت ساعات سرویس دهی سیستم حمل و نقل عمومی در ساعات پایانی روز، عدم طراحی نظارت محله ای و ... شهر را به فضاهای غیر امن برای زنان تبدیل کرده است. این تحقیق از نوع کاربردی به روش توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات به دو روش اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی از طریق پرسشنامه، مصاحبه و نظرسنجی جمع آوری گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اکثر زنان تهرانی در سفرهای درون شهری خود در ساعات پایانی شب، احساس ناامنی می کنند که از یک سو کاهش مشارکت زنان را در فضای شهری به همراه دارد و از سوی دیگر مشکلات عدم سرویس دهی سیستم حمل و نقل عمومی در ساعات پایانی روز و تعداد ناکافی آنها باعث می شود برخی از زنان جهت دسترسی به مقصد، هزینه بیشتری را متحمل شوند. بنابراین باتوجه به مشکلاتی که برای تأمین امنیت زنان در سیستم حمل و نقل کلان شهر تهران وجود دارد، در انتهای تحقیق راهکارهایی در جهت بهینه سازی فضا و اصلاح سیستم حمل و نقل در جهت گسترش امنیت برای زنان ارائه گردیده است.

امنیت زنان- سیستم حمل و نقل- کلان شهر تهران- تقاضای سفر