رسول دخیلی - کارشناس زمین شناسی و GIS شرکت مهندسی مشاور کاوش پی مشهد
عباس خاشعی سیوکی - عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند
حسن شجاعی سیوکی - دانشجوی دکترای دانشگاه ورشو لهستان

شهر تهران به عنوان یکی از بزرگترین کلان شهرهای جهان همیشه مورد تهدید خطرات زمین شناختی، همچون زلزله بوده است. در این مقاله مطالعه و تعیین بخش های خطرپذیر و کلاس بندی خطر زمین لرزه در کلان شهر تهران و ارتباط آن با وضعیت جمعیت و محدوده های شهری مورد توجه قرار گرفته است. هدف تعیین موقعیت های آسیب پذیر شهر تهران در مخاطرات زلزله و ارتباط آن با پهنه بندی جمعیت می باشد. در این خصوص باتوجه به اطلاعات گسل ها و با استفاده از روش فرآیند سلسله مراتبی (AHP) به مقایسه و بررسی پارامترهای موثر بر آسیب پذیری پرداخته و حوزه بندی هایی برای گسل های اطراف تهران ارائه نمود، سپس با ترکیب این حوزه بندی ها نقشه پهنه بندی خطر زلزله در تهران طراحی گردید. در مرحله بعدی این حوزه بندی خطر زلزله با تلفیق اطلاعات جمعیتی شهر تهران وضعیت نقاط بحرانی شهر تهران از لحاظ نوع جمعیت در لحظه خطر را مشخص نمود، آنالیزها و نمودارهای این مطالعات با استفاده از تحلیل های GIS و تهیه نقشه های موضوعی، نوع و ترکیب جمعیتی را جهت آموزش، امدادرسانی و ... مشخص کرد. نتایج وضعیت پهنه بندی خطر زمین لرزه و پراکندگی جمعیت در این مناطق را نشان داد.

کلاس بندی- حوزه بندی- پهنه بندی- زلزله- GIS- بحران AHP