علی گلی - عضو هیات علمی دانشگاه شیراز
صادق زمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم
زهرا محقق منتظری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم

این باور قدیمی که حفظ محیط زیست و رعایت قوانین و استانداردهای زیست محیطی به مثابه یک ترمز در مقابل رشد اقتصادی عمل می کند و اهداف زیست محیطی در تضاد و تقابل با سایر اهداف اجتماعی، اقتصادی است، نه تنها دچار تزلزل شده بلکه عکس آن را به اثبات رسیده است. بنابراین از ورود ملاحظات زیست محیطی و شاخص های مخاطرات طبیعی در هر گونه تصمیم گیری ، چه در صنعت و کشاورزی و چه در برنامه ریزی شهری مدت زمان زیادی نمی گذرد. مدت ها بود که محیط و طبیعت صرفاً به عنوان منبعی که بیشترین استفاده ممکن از آن باید صورت گیرد قلمداد می شدند. اما امروزه توجه به مخاطرات محیطی و چالشهای زیست محیطی در دستور کار تمامی متخصصان جغرافیا به عنوان ابزاری برای بهبود وضعیت مدیریت شهری قرار گرفته است. منطقه 4 شهر تهران نیز به عنوان پرجمعیت ترین منطقه شهر تهران، همیشه در معرض انواع مختلف مخاطرات (طبیعی و انسانی) قرار گرفته است. درنتیجه چالشهای مدیریت شهری در این منطقه باتوجه به تمرکز فعالیت ها در آن و از طرف دیگر وجود مخاطرات زیاد در منطقه موجب شده است تا مردم و تاسیسات این منطقه در معرض خطر و آسیب پذیری قرار گیرند. این مقاله با استفاده از روشهای توصیفی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای، سعی دارد مخاطرات محیطی این منطقه را مشخص نموده و ثانیا نقش آن را در مدیریت شهری نشان دهد. عدم توجه به وقوع و آثار مخاطرات محیطی به ویژه در منطقه 4 باعث خواهد شد که سرمایه های مصروفه دچار ضرر و زیان شود و تهدیدی جدی برای جوامع انسانی ایجاد نماید. نتایج حاصل از ارزیابی مخاطرات می تواند به عنوان یکی از مطالعات پایه منبع معتبری جهت برنامه ریزی های آینده مدیران و برنامه ریزان منطقه در زمینه اولویت بندی ها، تعیین کاربری مطلوب اراضی، جانمایی تاسیسات، سیستم های حفاظتی و ... مورد استفاده قرار گیرد.

مخاطرات محیطی، مدیریت شهری، منطقه 4، تهران