مصطفی حسین آبادی
علی اشرف مهرابی
سجاد منصوری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه ایلام
کرمرضا اسماعیلی

به منظور بررسی اثرات ژنوتیپ نوع ریزنمونه و محیط کشت بر کالزایی و باززایی گیاه دارویی سنبل الطیب آزمایشی به صورت فاکتوریل با سه فاکتور در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه دانشگاه ایلام اجرا شد. برای تهیه ریزنمونه جهت تولید کالوس ، بذرها در محیط کشت پایه 1/2MS در شرایط استریل کشت شدند زیر لپه (هیپو کوتیل) ، مریستم و ریشه به طول 0/5-1 سانتی متر ف برگ لپه در ابعاد 0/5-1 سانتی متر به عنوان ریزنمونه از گیاهچه های 35 روزه بذرهای دو توده اصفهان و همدان در این آزمایش استفاده شد و در محیط کشت MS به علاوه تو فوردی در دو سطح (2 و 5 میلی گرم در لیتر) و 0/1 میلی گرم در لیتر کینتین کشت شدند کالوس های بدست آمده را جهت اندام زایی در چهار محیط MS با تنظیم کننده های رشدی 6- بنزیل آمینو پورین در غلظت های 1 و 2 میلی گرم در لیتر و 0/5 و 1 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک کشت داده شدند بهترین کالوس دهی از نظر حجم کالوس (بر اساس مقیاس هوکر و نی برز) در ریزنمونه ریشه ای و بهترین محیط نیز دارای تنظیم کننده رشد 2 میلی گرم در لیتر توفوردی به علاوه 0/1 میلی گرم در لیتر کینتین بدست آمد در مرحله باززایی کالوس ها نیز بهترین محیط از نظر بیشترین درصد باززایی دارای ترکیب تنظیم کننده های رشد 2 میلی گرم در لیتر 6-بنزیل آمینو پورین به علاوه 0/5 میلی گرم در لیتر نفتالین استیک بدست آمد.

سنبل الطیب، کشت بافت، کال زایی، باززایی، سوسپانسیون سلولی