رضا حاجی آقایی - استادیار فارماکوگنوزی هیئت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی
عباس آزادمهر - استادیار ایمونولوژی هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
حمیدرضا منصف اصفهانی - گروه فارماکوگنوزی و داروسازی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی کرج
شمسعلی رضازاده - گروه فارماکوگنوزی و داروسازی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی کرج

جنس اسکروفولاریت دارای گیاهانی است که از لحاظ ضد سرطانی بررسی گردیده و دارای اثرات مناسبی بوده اند گیاهان این جنس از لحاظ طب سنتی دارای اثرات بسیاری می باشند که حاکی از ارزشمند بودن این گیاهان در درمان بیماری های مختلف و وجود ترکیبات موثر در این جنس دارد در تحقیق حاضر خواص ایمونومدولاتوری عصاره گیاه اسکروفولاریا استریاتا که یک گیاه بومی فلات ایران است بررسی گردیده است در سال 2007 حاجی آقایی و همکاران اثر عصاره این گیاه را در مهار انزیم های ماتریکس متالوپروتئیناز در سلول های توموری نشان دادند. آزمایش ورود تیمیدین نشاندار بر سلول های تک هسته ای خون محیطی تحریک شده با میتوژن فیتوهماگلوتینین و تولید سایتو کاین های فاکتور نکروز دهنده تومور الفا و اینترلوکین ده با روش الایزا بررسی شدند . عصاره گیاه در غلظت های بشتر از 50 میکروگرم بر میلی لیتر سبب مهار تکثیر لنفوسیت های خون محیطی تحریک شده با میتوزن گردید در غلظت های 50 میکرو گرم بر میلی لیتر و بیشتر از آن عصاره گیاه اسکروفولاریا استریاتا سبب کاهش تولید سایتو کاین فاکتور نکروز دهنده تومور الفا گردیده و در غلظت های 100 و 200 میکروگرم بر میلی لیتر نیز سبب کاهش تولید اینترلوکین یک بتا شد اما این عصاره اثری بر تولید سایتوکاین اینترلوکین ده نداشت. نتایج این تحقیق نشان داد که احتمالا عصاره گیاه اسکروفولاریا استریاتا با عمل بر کاهش تکثیر لنفوسیتی و کاهش تولید سایتوکاین های التهابی فاکتور نکروز دهنده تومور الفا و اینترلوکین یک بتا سبب مهار پاسخ ایمنی سلولی می گردد . تحقیق بیشتر جهت بررسی اثرات میانجیگر ایمونومدولاتوری عصاره این گیاه لازم می باشد.

اسکروفولاریا استریاتا، ایمونومدولاتوری،تکثیر لنفوسیتی، سایتوکاین