رحیم سرور - دانشیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزادشهر ری
منیژه لاله پور - استادیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه
هوشنگ سرور - استادیارگروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه

یکی از اهداف اصلی نظامهای مدیریت شهری، هدایت و کنترل توسعه کالبدی- فضایی شهرهاست. فارغ از تاثیر پذیری فرایند سازمانیابی کالبدی شهرها از بسترها و ساختارهای طبیعی شهر، نظام مدیریت شهری نیز یکی از عوامل و مولفه-های تاثیر گذار در الگوی گسترش کالبدی شهرهاست. در این راستا، و با هدف شناسایی مسائل و تنگناهای حاکم بر مدیریت تحولات کالبدی-فضایی کلانشهر تهران، تحقیق حاضر سیستم مدیریت شهری تهران و عناصر، روابط ومناسبات حاکم بر این سیستم را در حوزه مدیریت تحولات کالبدی-فضایی تهران بررسی کرده است. بررسیهای این مقاله نشان می دهد که مدیریت شهری در ایران در چارچوب نظام اداری-سیاسی متمرکز کشور جایگاه روشن ومشخصی نداشته؛ بطوریکه عناصر متعددی از سطوح محلی، منطقه ای و ملی با اهداف، گرایشها و برنامه های مجزا درمدیریت شهری ایران دخیل هستند. این امر باعث ایجاد ناهماهنگیها و افتراق هایی در نظام مدیریت توسعه شهری تهران شده است. بر اساس یافته های تحقیق، مهم ترین نقاط ضعف نظام مدیریت شهری تهران در عرصه مدیریتتحولات کالبدی-فضایی بدین شرح استدلال شده است: تفرق در قلمرو عملکردی-فضایی مدیریت توسعه شهری، تفرق سازمانی-عملکردی، تفرق سیاستی بین سطوح مدیریتی و بخشهای مختلف عملکردی، تفرق در منافع خصوصیافراد و گروهها و منافع عمومی مورد تاکید سیاستهای مدیریت شهری، تفرق سیاسی-حکومتی در مدیریت منطقه کلانشهری تهران. غلبه بر این ناهماهنگی و تفرقها ، مستلزم ارتقاء جایگاه نهادهای مدیریتی محلی و منطقه ای در ساختار کلان مدیریت سرزمینی کشور است.

مدیریت شهری، تفرق مدیریتی، سازمانیابی کالبدی-فضایی شهرها، کلانشهر تهران