مهدخت کیائی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین
حسین سلطان زاده - دانشیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

در دنیای امروز که چیزی به نام منع ساخت وجود ندارد و این مسئله می تواند به عنوان پتانسیل محسوب شود تا معماران خلاقیت خود را به شکل عملی اعمال کنند؛ اما چه بسیار دیده شده که طراحی های فاقد هویت به سبب استفاده (یا به عبارت شایسته تر، سوء استفاده) از این موهبت خلق شده است. اگر خلاقیت با مطالعه در زمینه های طراحی و معماری در طول تاریخ همراه گردد می تواند به هویت بخشی آثار هنری کمک شایانی بکند؛ چرا که رخدادهای تاریخی در زمینه طراحی و معماری، می تواند در رد یا استفاده مجدد بسیاری از الگوها (یا به عبارتی نمایاندن اثرات مثبت و منفی الگوها) به طراحان یاری رساند؛ مثلاً در عصر ساخت و ساز شهرک های شرکتی اثرات مثبت و منفی شهرک سازی به خوبی درک می شود. بررسی معماری و شهرسازی ادوار تاریخی بگونه ای ست که برای شناخت آن باید مطالعه جامع انجام داد و به نظر می رسد که شاخص هایی جهت نیل بدین شناخت وجود دارد. با توجه به اهمیت این شناخت درک معماری، برآنیم که با معرفی همه جانبه ادوار عصر روشنگری تا هنر نو،تحقق این شناخت را میسر سازیم. چارچوب نظری تحقیق بر این موضوع متکی است که عامل های: تاریخ، چدیده های علمی، فلسفی، هنری و نظریه ها و فرم های ساختمانی تأثیر تعیین کننده ای بر فهم معماری و شهرسازی در عصر حاضر را داراست. روش تحقیق در این پژوهش، روش تاریخی- تفسیری می باشد: به این ترتیب که ابتدا به بررسی تاریخی در زمینه های: علم، فلسفه، هنر، نظریه ها و فرم های ساختمانی و گسترش تاریخی در عرصه ی معماری و شهرسازی از دوره ی روشنگری تاهنرنو پرداخته، سپس به تفسیر نتایج دست خواهیم زد و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی ست. جامعه ی آماری در این پژوهش معماری و شهرسازی اروپا از عصر روشنگری تا هنرنو می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به سبک ها و رخدادهای مهم، از عصر روشنگری تا هنرنو، شناخت این دوره جهت ارائه طراحی بهتر در عرصه ی معماری و شهرسازی در عصر حاضر کمک شایانی می نماید.

عصر روشنگری، کلاسیک گرایی، مکتب شیکالو، هنرنو، شهرک های شرکتی