محمدحسن دهقان تنها - کارشناسی شهرسازی
کامران موسی خانی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

برنامه ریزی حمل و نقل شهری فرآیندی است که به تصمیم گیری درباره سیاست هاو برنامه های حمل ونقلمنجر می شود.هدف از برنامه ریزی حمل ونقل،تهیه اطلاعات مورد نیازبرای تصمیم گیری درباره زمان ومکاناصلاحاتی است که باید در سیستم حمل ونقل ایجاد شود تا سفروالگوی توسعه زمینی،هماهنگ با اهدافومقاصدجامعه ترفیع و بهبود یابند. در توسعه برمبنای حمل ونقل عمومی (TOD) برگسترش خطوط حملونقل همگانی وایجاد مجتمع های ایستگاهی با هسته خدماتی،اداری،فرهنگی،تجاری وبافتی برای پیاده رویدر حوزه های ایستگاههای حمل ونقل عمومی می پردازد. خط 3 قطار شهری مشهد شامل 22 ایستگاهمی باشد. در مطالعه و بررسی این ایستگاهها از بانک اطلاعاتی GIS شهر مشهد جهت استخراج اطلاعات لازمبرای بررسی هر شاخص نظیر جمعیت ساکن، جمعیت شاغل بلوکها، کاربریها و ... استفاده شده است.جهت گردآوری اطلاعات حمل و نقلی مربوطه نیز به مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک شهر مشهد انجامشده توسط دانشگاه شریف مراجعه شده است. بر اساس شاخصهای بررسی شده در پژوهش و نتایج حاصلاز تحلیل سلسله مراتبی AHP در خط 1 قطار شهری مشهد، سه ایستگاه بسیج، شریعتی و دانشجو به عنوانگزینههای برتر شناخته شده و در یک افق زمانی کوتاه مدت برای ایجاد و توسعه TOD مناسب پیشنهادمیشوند. در افق زمانی کوتاه مدت با ایجاد و توسعه این مجتمعهای ایستگاهی شاهد چند قطبی شدن الگویکاربری زمین در شهر مشهد و کاهش ازدحام و تمرکز از بافت مرکزی پیرامون حرم خواهیم بود، این به نوبهخود در ارتقای کیفیت و کمیت سکونت در محدوده مرکزی شهر مؤثر بوده و از تمرکز شدید فعلیفعالیتهای اقتصادی در اطراف حرم خواهد کاست.

حمل و نقل شهری، قطار شهری مشهد، AHP, TOD