عزیزالله خداکرم تفتی - گروه آموزشی پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
کرامت الله کیانی - دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

این تحقیق برای ارزیابی اثرات ماکروسکوپیک و هیستوپاتولوژیک استامینوفن و تعیین میزان مسمومیت کبدی آن در دوزهای مختلف درمانی و بالاتر انجام گرفت. بدین منظور تعداد 70 قطعه موش صحرائی (Rat) به 7 گروهمساوی شاهد و گروه های آزمایش شامل تجویز خوراکی استامینوفن به میزان 0/062، 0/125، 0/25، 1، 2/5 و 5 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تقسیم شدند. پس از پایان دوره درمانی 10 روزه از تمام گروه ها جهت سنجش مقادیر سرمی آنزیمهای اسپارتات امینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) خونگیری به عمل آمد و پس از کالبد گشایی ضایعات ماکروسکوپیک و ه مچنین ضایعات میکروسکوپیک کبد با استفاده از رنگ آمیزی متداول ه ماتوکسیلین ائوزین و رنگ آمیزیهای اختصاصی سودان 3 و 4 و پریودیک اسید شیف (PAS) مورد مطالعه قرار گرفت. در مقایسه با گروه شاهد، در گروه های 0/062 و 0/125 فقط ضایعات میکروسکوپی پرخونی و تورم سلولی دیده شد و افزایش معنی داری در مقادیر آنزیمهای AST و ALT یافت نگردید. ولی در سایر گروه های آزمایش با افزایش دوز م یزان ضایعات کبدی افزایش یافته و عمدتاً ضایعات ماکروسکوپی پرخونی و بزرگ شدن کبد همراه با تورم لبه ها و رنگ به رنگ شدن آن و ضایعات هیستوپاتولوژیم پرخونی غیر فعال و تورم سلولی، دژنرسانس گرانولر و واکوئلر سلولهای کبدی، نکروز انعقادی خفیف تا شدید سلولهای مرکز لبولی، نفوذ و تجمع ماکروفاژها و لنفوسیتها در نواحی نکروزه، فعالیت نوسازی و بازسازی بافت کبدی م شاهده و برای اولین بار وجود گنجیدگیهای داخل هسته ای ائوزینوفیلیک در سلولهای کبدی نواحی پیرامون نکروز دال بر مسمومیت کبدی استامینوفن تشخیص داده شد. مقادیر آنزیمهای سرمی ALT, AST گروه های فوق در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی داری را نشان داد (P<0/05).