منوچهر عالی مهر - گروه آموزشی علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
بهرام دلیرنقده

هدف: مطالعه حاضر با هدف دسترسی به اطلاعاتی در مورد پاارمترهای مختلف الکتروکاردیوگرام در طیور گوشتی طبیعی و ارزیابی تغییرات آن در جوجه های مبتلا به آسیت به انجام رسید. طرح: مطالعه مشاهده ای. حیوانات: 100 قطعه جوجه گوشتی نژاد آرین. روش: در این مطالعه الکتروکاردیوگرام جوجه های گوشتی آرین در طی 8 هفته پرورشی در دو گروه طبیعی، گروهی که در شرایط استاندارد پرورش یافتند؛ و گروه تیمار، گروهی که در شرایط سرد با دمای 13 تا 16 درجه سانتیگراد پرورش یافتند، مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری: آزمون تجزیه واریانس با اندازه گیری مکرر، آزمون Duncan’s multiple range، آزمون "Student “t. نتایج: مطالعه تعداد ضربان قلب نشان داد که در هر دو گروه با افزایش سن از تعداد آن به طور معنی داری کاسته می شود (p<0/01) ولی سرعت این کاهش در گروه تیمار به طور معنی د اری (p<0/01) بیش از آن در گروه طبیعی بود. مطالعه اشکال مختلف مجموعه QRS نشان داد که می توان این اشکال را در 4 نمود QS.RS.rS و rs نمود غالب بود و در بیش از 50 درصد موارد دیده شد، نمود rs بندرت و تنها در برخی از سنین مشاهده شد. موج R با فراوانی نسبی قابل توجهی در تمام اشتقاقهای مورد مطالعه دیده شد و مقایسه ارتفاع آن نشان داد که با افزایش سن تغییر معنی داری در آن روی نمی دهد. موج S در تمام سنین تحت مطالعه و با فراوانی نسبی 100 درصد د ر تمام اشتقاقهای مورد مطالعه دیده شد. د ر گروه طبیعی با افزایش سن ا رتفاع این موج متحمل تغییرات معنی داری نشد ولی در گروه تیمار با افزایش سن به طور معنی داری (P<0/05) بر ا رتفاع آن افزوده گشت. همچنین آزمون آماری نشان داد که ارتفاع این موج در گروه تیمار به طور معنی داری (P<0/05) بیش از ان در گروه طبیعی است. فاصله زمانی مجموعه QRS با افزایش سن متحمل تغییرات معنی داری در هیچ یک از دو گروه نشد. میانگین محور الکتریکی مجموعه QRS در سطح جلویی نشان داد که در هر دو گروه با وجود دامنه نوسان قابل توجه، میانگین این محور منفی است و تفاوت معنی داری بین دو گروه به چشم نخورد. نتیجه گیری: در کل مطالعه مزبور نشان داد که برآیند امواج دپولاریزاسیون بطنی در جوجه های گوشتی آرین در امتداد محور طولی بدن از عقب به جلو و نزدیک به خط میانی بدن ا ندکی متمایل به سمت چپ گسترش می یابد. با توجه به نتایج مطالعه می توان اظهار داشت که تغییرات قابل توجهی در ا لکتروکاردیوم جوجه های مبتلا به آسیت پیش می آید و الکتروکاردیوگرافی می تواند به عنوان وسیله غیرتهاجمی مفیدی در ارزیابی سندروم هیپرتانسیون ریوی مورد استفاده قرار گیرد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1381)، دوره 57، شماره 2. 70-61.

آسیت، الکتروکاردیوگرام، جوجه گوشتی