پرویز عزیزی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نژاد دام، گروه مهندسی علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محسن عالی - دانش آموخته کارشناسی ارشد اصلاح نژاد دام، گروه مهندسی علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
محمد مرادی شهربابک - استاد گروه مهندسی علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین مرادی شهربابک - استادیار گروه مهندسی علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

در این پژوهش، از داده های 1664 راس گوسفند نژاد زل، که از سال 1377 تا 1388 در ایستگاه بهنژادی شیرنگ شهرستان گرگان گردآوری شده بود، برای برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات وزن تولد، وزن ازشیرگیری، افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر، با شش مدل حیوانی و با روش بیشترین درستنمایی محدودشده استفاده شد. در این مدلها عوامل جنس، چند قلو بودن، سال و ماه تولدبه عنوان عوامل ثابت و اثر سن مادر بر پایه ماه به عنوان عامل همبسته برای هر دام وارد مدل شد. بر اساس مدلهای شش گانه اثرات ژنتیکی افزایشی مستقیم، مادری، محیط دائمی مادری، کواریانس ژنتیک افزایشی مستقیم و مادری و اثرات باقیمانده، به عنوان اثرات تصادفی در نظر گرفته شدند. پس از برازش هر یک از این شش مدل، بهترین مدل بر اساس شاخص اطلاعات آکائیک (AIC) گزینش شد که با استفاده از مناسبترین مدل برازش یافته برای هر صفت، وراثتپذیری مستقیم (± خطای استاندارد) در صفتهای وزن تولد، وزن سه ماهگی، افزایش وزن روزانه از تولد تا سه ماهگی و نسبت کلیبر در گوسفند نژاد زل به ترتیب 0/15±0/672، 0/09±0/304، 0/09±0/397، و 0/02±0/134 برآورد شد. روند ژنتیکی برای صفات وزن تولد (0/04±0/04824-)، وزن از شیرگیری (0/00062±0/00062) ، افزایش وزن روزانه (0/00062±0/00062-) و نسبت کلیبر (0/0342±0/0446) برآورد شد.

پارامترهای ژنتیکی، گوسفند زل، افزایش وزن روزانه، نسبت کلیبر