حسن حیدری - عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه ارومیه، ارومیه، بلوار دانشگاه، دانشکده اقتصاد و مدیریت
هانیه جوهری سلماسی - مکاتبات، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه ارومیه

این مقاله اثرات متقابل بازدهی سهام و نوسانات آنها را با تدکید بر بحران مالی اخیر 2008-09 برای کشورهای ایران، ترکیه، امریکا و المان بررسی می کند. شناسایی این اثرات متقابل می تواند در سیاستگذاریهای پولی، مالی و ارزی مناسب و همچنین تنظیم مناسبات اقتصادی و سرمایه گذاریهای مشترک و نیز تنظیم و توسعه استراتژ های تجاری بسیار مفید باشد. بدین منظور از روش خودرگرسیونی شرطی ناهمسان واریانس تعمیم یافته چند متغیره و داده های ماهانه (مارس 1991- دسامبر 2009) بازار بورس چهار کشور فوق استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصل از تخمین معادله های میانگین و واریانس می توان عنوان نمود که بحران 2008-09 بر میانگین بازدهی سهام کشورها، افزایش نوسانات و انتقال آنها در بین کشورهای مورد بررسی اثر نگذاشته است. همچنین تأثیر پذیری نوسانات دوره فعلی بازدهی سهام یک کشور از شوک ها و نوسانات دوره گذشته خودش (اثر ARCH و GARCH) فقط برای کشورهای ایران، آلمان و ترکیه وجود دارد که اثر ARCH برای امریکا تأیید نمی شود. و در مورد اثرگذاری نوسانات مشترک گذشته بازدهی سهام دو کشور بر نوسانات مشترک فعلی آنها، می توان گفت که نوسانات مشترک دوره گذشته بین آلمان و امریکا و بین امریکا و ایران بر روی نوسانات مشترک فعلی آنها اثر گذار است.

نوسانات بازدهی سهام، کشورهای درحال توسعه، کشورهای توسعه یافته، روش MGARCH