محسن عسگری - کارشناس ارشد مهندسی مالی، دانشگاه علم و فرهنگ
زهرا ابو - دانشجوی کارشناسی ارشد ریاضیات مالی، دانشگاه علامه طباطبائی

معاملات جفتی یا Pair Trading که در سال 1980 در دنیا مطرح گردید، به تازگی در بازار سرمایه کشور و بر روی قراردادهای آتی سکه طلا تعریف و قابل استفاده شده است، به این صورت که سرمایه گذار می تواند همزمان با اخذ موقعیت تعهدی خرید در یک قرارداد، تا حداکثر تعداد موقعیت تعهدی خرید در قرارداد ماه دیگر، با همان مبلغ وجه تضمین، موقعیت تعهدی فروش دیگری اخذ نماید.در واقع در این استراتژی معاملاتی، از فرصت آربیتراژی ناشی از ناهنجاری های قیمتی موقت بین قیمتدارایی های مرتبط که دارای تعادل بلندمدت هستند، استفاده می شود. در این حالت قیمت یکی ازدارایی ها نسبت به دیگری فراتر از ارزش واقعی خود قیم تگذاری شده و می توان در یک پرتفولیومتشکل از این دو دارایی با فروش دارایی بیش ارزشگذاری شده (اتخاذ موقعیت فروش) و خرید داراییکم ارزش گذاری شده (اتخاذ موقعیت خرید) سرمایه گذاری کرد. در این مقاله ابتدا با مدل GSTUR تغییرات سری قیمت ها و اسپرد قیمتی از لحاظ مانایی و وجود ریشه واحد و سپس وجود رابطه هم انباشتگی در آن ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. سپس پس از تحلیل نتایج اجرای مدل (AR(1 و تعیین ضرایب مدل، وجود خاصیت بازگشت به میانگین با میانگین بلندمدت برای داد ه ها بررسی خواهد شد. با فرض اینکه اسپردهای قیمتی از یک فرایند تصادفی تبعیت می کند، فرایند آنها مورد بررسی قرار گرفته و بر این اساس نقاط همگرایی و واگرایی برای انجام معاملهبا برآورد تابع چگالی همگرایی تعیین خواهد شد. پس از آن احتمال سود مورد انتظار از استراتژیمعاملات جفتی با استفاده از مدل بازگشت به میانگین و تابع چگالی زمان همگرایی محاسبه و همچنینبا روش مونت کارلو طول دوره و طول میان دوره معاملات برآورد می شود. در این مقاله از قیمت تسویهروزانه ماه های قراردادهای آتی از ابتدای سال 1391 تا آذر ماه 1391 برای بررسی اثربخشی و قابلیتاستفاده از این استراتژی در معاملات آتی سکه طلا استفاده شده است.

معاملات جفتی (Pair Trading)، بازگشت به میانگین، فرایند اورنشتاین اولنبک، هم انباشتگی، اسپرد قیمتی، رویکرد تصادفی، همگرایی