بنورا بیات - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، کرمانشاه، ایران،
محمدمهدی مقدسی - مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، کرمانشاه، ایران،

انسان تمایل دارد در جریان ارتباطی خود، با کمترین تلاش به بیشترین اطلاعات دست یابد و همینطور بیشترین اطلاعات را با صرف کمترین انرژی به دیگران منتقل کند. استعاره این امکان را فراهم میکند تا مفاهیم انتزاعی گسترده ای را که در ذهن خود داریم، در قالب واژه یا عبارت استعاری به صورتی کوتاهتر و عینی تر بیان و منتقل کنیم. در معماری نیز استعاره یکی از متداولترین راهبردها برای رسیدن به طرح مایه (کانسپت) ایده آل بوده است. در رساله ی حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و منابع موجود، ابتدا استعاره را در شعر و ادبیات مورد بررسی قرار داده، سپس به جستجوی جایگاه استعاره در روند طراحی معماری میپردازیم و به این نتیجه میرسیم که طراح قادر است با استفاده از استعاره، اندیشهی خود را در جهت نیل به یک طرحمایه خلاق هدایت کند. پس مهمترین نقش استعاره به عنوان ابزار پرورش قوه ی تخیل، کمک به فرآیند خلاقیت در معماری است که از این طریق فعالیت های ناخودآگاه ذهنی را تقویت میکند و در تولید طرحمایه اثر میگذارد. در ادامه نقش استعاره در معماری را مورد بررسی قرار داده و در نهایت به مقایسه استعاره در ادبیات و معماری خواهیم پرداخت. در نسبت معماری و ادبیات، استعاره، ایهام و سایر عناصر ادبی دخیل هستند که در این بین استعاره بیشترین و زیباترین تاثیرپذیری را بر معماری داشته است. معمولا از استعاره بیشتر در کارکرد تبدیل یک موضوع عینی به ذهنی و یا بالعکس و یا انقباض یک مفهوم مبسوط استفاده میشود که زیباترین نوع برداشت آثار معماری از شعر و ادبیات است.

استعاره، ادبیات، معماری، فرآیند طراحی، کانسپت استعاری