علی ادریسی - استادیار گروه مهندسی عمران-راه وترابری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
علی رضایی جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد راه وترابری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

سیستمهای دسترسی زمینی به فرودگاه یک نقش مهم در برنامه ریزی و مدیریت فرودگاهها بازی میکنند. افزایش تقاضا برای سفرهای هوایی، نیاز برای توسعه فرودگاه ها و ایجاد تسهیلات جدید برای دسترسی، اعتماد پذیری و همچنین افزایش ایمنی مسافران زمانی که هوا بارانی یا برفی است و همچنین آلودگی هوای تهران که امروزه از مهمترین چالشهای کلانشهر تهران میباشد و سایر چالش هایی که در اثر این رشد تقاضا ایجاد می گردد، بازنگری در طرح های موجود را می طلبد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی فاکتورهای تاثیرگذار در نحوه ی انتخاب مسافران هوایی استفادهکننده از فرودگاه امام خمینی تحت شرایط جوی نامساعد و آلودگی هوا در جهت کمک به برنامه ریزی و خدمت رسانی مطلوبتر سیستمهای حمل ونقلی میباشد. در این مقاله سعی شده تا نحوه رفتار مسافران هوایی تحت شرایط جوی نامساعد بارانی، برفی و آلودگی هوا (در شرایط ناسالم و خطرناک) در انتخاب بین 6 شیوه ی حمل ونقل مترو، اتوبوس، همسفری، تاکسی، خودروی شخصی (پارک کردن) و خودروی شخصی (پیاده شدن) جهت دسترسی زمینی به فرودگاه بین المللی امام خمینی تهران مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور از مدل لوجیت چندتایی استفاده شد. اطلاعات حاصل از 3 روز پیمایش انجام شده در مرداد 1393 ، ورودی این مدل را تشکیل می دهند. پیمایش مذکور در قالب رجحان بیان شده به شکل مصاحبه حضوری در فرودگاه امام خمینی انجام گرفته است. تعداد پرسشنامه های جمع آوری شده 257 عدد بوده و مقدار اعتبارسنجی داده ها 44% میباشد. در نهایت اینرسی، شرایط جوی بارانی و زمان سفر مهمترین پارامترهای مدل پرداخته شده به حساب می آیند. از مهمترین نتایج این پژوهش میتوان به تمایل کمتر مسافران هوایی به استفاده از مترو در هنگام شرایط جوی بارانی وهمچنین تمایل بیشتر مسافران هوایی به استفاده از همسفری و تمایل کمتر به استفاده از تاکسی در شرایط آلودگی هوا در سطح خطرناک اشاره کرد.

دسترسی زمینی به فرودگاه، مدل لوجیت چندتایی، فرودگاه امام خمینی، شرایط جوی، آلودگی هوا، رجحان بیان شده