امین ریسمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، گروه معماری، شیراز، ایران
طاهره نصر - دکترای تخصصی شهرسازی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، گروه معماری، شیراز، ایران.

این پژوهش بر مبنای مفهوم مکان، مکان مقدس و حس مکان به برسی عوامل کالبدی موثر در حس مکان مقدس میپردازد. مسئله پژوهش این است که عناصر شکل دهنده مکان مقدس چیست، سادگی و پیچیدگی در فرم و مصالح چه تاثیری بر حس مکان مقدس دارد. هدف پژوهش این است که دریابد مردم نسبت به مکان مقدس به چه میزان حجم انگار و نشانه گرا هستند و به چه میزان فضا محور. دیگر این که رویکرد آن ها نسبت به کالبد، با تاثیر چه متغیری سنتی یا مدرن است. تحقیق از نوع بنیادی با روش تحلیل محتوا می باشد. نوع منابع اطلاعاتی در بخش چهار چوب نظری بهصورت کتاب خانه ای، با مراجعه به کتب و مقالات مرتبط، و در بخش میدانی از طریق پرسش نامه با روش نمونه گیری تصادفی ساده می باشد. اطلاعات جمع آوری شده با تحلیل آماری همبستگی بین متغیرها، توسط نرم افزار spss مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد عناصر نشانه ای کالبد تاثیر گذاری بیشتری در ایجاد و شکل گیری حس مکان مقدس دارند و سبک طراحی کالبد بر اساس الگوهای سنتی یا به نحوی مرتبط با آن، نقش موثرتری در حس مکان مقدس ایفا می کند. در این بین رشته تخصصی بیشترین تاثیر را به عنوان تعدیل گر در مورد کالبد سنتی یا مدرن دارد.

مکان مقدس، حس مکان، کالبد، انگاره ذهنی