احسان ابراهیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، موسسه آموزش عالی هراز آمل
کریم سلیمانی - استاد گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمیدرضا پورقاسمی - استادیار گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز

ازآنجا که پیش بینی زمان رخداد زمین لغزش ها از توان علمی و دانش فعلی بشر خارج می باشد، لذا با شناسایی مناطق حساس به زمین لغزش و رتبه بندی آن میتوان تا حدودی خطرات ناشی از وقوع زمین لغزش را کاهش داد. هدف از این تحقیق حاضر، شناخت عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های حوزه آبخیز سیاه بیشه، تعیین پتانسیل و تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش با استفاده از مدل نسبت فراوانی و سامانه اطلاعات مکانی می باشد. بدین منظور با استفاده از تفسیر عکس های هوایی و پیمایش های گسترده صحرایی، 132 نقطه لغزشی شناسایی و ثبت گردید. از این تعداد به طور تصادفی 22 نقطه لغزشی 07 درصد برای مدلسازی و 07 نقطه لغزشی 37 درصد برای ارزیابی مدل استفاده گردید. عوامل مورد بررسی در ایجاد زمین لغزش شامل درجه شیب، جهت شیب، شکل شیب، ارتفاع، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل و زمین شناسی در محیط GIS رقومی و نقشه هر یک از عوامل تهیه گردید. با استفاده از مدل نسبت فراوانی ارتباط بین هر یک از عوامل با نقاط لغزشی مشخص و در نهایت نقشه پهنه بندی حساسیت زمین لغزش تهیه شد. براین اساس منطقه مورد مطالعه به چهار کلاس خطر کم28/39درصد متوسط 34/48درصد زیاد 20/22 درصد و خیلی زیاد 16/91درصد تقسیم بندی گردید. ارزیابی مدل با استفاده از یک سوم نقاط لغزشی نشان میدهد که همبستگی بالایی بین نقشه حساسیت مورد نظر و نقشه پراکنش زمین لغزش ها وجود دارد

زمین لغزش، پهنه بندی، مدل نسبت فراوانی، سامانه اطلاعات مکانی، حوزه آبخیز سیاه بیشه