اسراء بختیاری - دانشجوی کارشناس ارشد محیط زیست دانشگاه کاشان
روح اله میرزایی - استادیار گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه کاشان
سعید سلطانی محمدی - استادیارگروه مهندسی معدن دانشگاه کاشان

خاک از جمله سرمایههای ارزشمندی است که در عرصههای تولید محصولات کشاورزی، منابع طبیعی و محیطزیست نقش اساسی ایفا مینماید. آلودگی خاک به عنوان یکی از مهمترین پیامدهای زیست محیطی فعالی تهای انسان، از دیر باز مورد توجه بسیاری از محققین علوم طبیعی قرار داشته است. در این مطالعه وضعیت آلودگی خاک به فلزات سنگین منگنز، سرب، روی، نیکل و مس در معدن منگنز ونارچ واقع در استان قم با استفاده از شاخص زمین انباشتگی بررسی میشود. جهت انجام مطالعه تعداد 70 نمونه خاک برداشت شد و غلظت کل فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازهگیری شد. میانگین غلظت منگنز، سرب، مس و نیکل کل در نمونه های خاک به ترتیب 625/752 ، 163/74 ، 907/21 ، 709/15 میلی گرم بر کیلوگرم م یباشد. نتایج نشان داد که غلظت منگنز و سرب بسیار بالاتر از غلظت فلزات در خاکهای جهان است. اما در ارتباط با سه فلز روی، نیکل و مس غلظتی بسیار پایینتر از میانگین جهانی آنها در این منطقه مشاهده میشود. بر اساس شاخص زمین انباشتگی تنها برای فلز سرب شرایط خیلی آلوده تا به شدت آلوده برای 12 درصد نمونه ها مشاهده شد

شاخص زمین انباشتگی ، فلزات سنگین ، خاک سطحی ، معدن منگنز