حسین خراسانی زاده - دانشیار مهندسی مکانیک، تبدیل انرژی
علیرضا آقایی - دانشجوی دکترا مهندسی مکانیک، تبدیل انرژی
سعید صدری - کارشناس ارشد مهندسی مکانیک، تبدیل انرژی
پیمان آذری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک، تبدیل انرژی

آگاهی از سهم تابش پخشی خورشیدی برای بسیاری از کاربرد های خورشیدی مانند طراحی و تنظیم صفحات خورشیدی و انجام شبیه سازی های مربوطه مهم است. در این مطالعه، ابتدا هشت مدل تجربی، که در مطالعات پیشین برای تخمین تابش پخشی در مناطق مختلف دنیا ارائه شده اند انتخاب شده، و با استفاده از داده های درازمدت هواشناسی و تابش کل، برای متوسط ماهانه تابش پخشی در بوشهر مقادیر میانگینی حاصل شده است. سپس با انجام برازش چهار مدل جدید برای بوشهر توسعه داده شده و با استفاده از شاخص های آماری خطا ارزیابی شده اند. مدل های جدید علاوه بر شاخص صافی هوا و نسبت ساعت های آفتابی به دمای متوسط و رطوبت نسبی نیز وابسته هستند. با توجه به نتایج به دست آمده، عملکرد مدل های جدید از مدل های منتخب بهتر است و، از میان آن ها، دقیق ترین مدل تابعی درجه اول از شاخص صافی هوا و نسبت ساعت های آفتابی می باشد. برای شهر بوشهر بیشترین و کمترین مقادیر برای متوسط ماهانه نسبت ساعت های آفتابی روزانه 81/0 و 59/0 به ترتیب در ماه های سپتامبر و مارس می باشند و متوسط ماهانه تابش پخشی روزانه در ماه های مختلف سال بین 48/4 تا 14/8 مگاژول بر متر مربع تغییر می کند.

تابش خورشیدی پخشی، مدل های تجربی، شاخص صافی هوا، نسبت ساعت های آفتابی، شاخص های آماری، بوشهر