افشین تکدستان - عضو هیات علمی و استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط و عضو مرکز تحقیقات فناوریهای زیست محیطی ، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
الهام حسینی پناه - دانشجو کارشناسی ارشد گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
اعظم السادات حسینی الهاشمی - استادیار گروه علوم محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

کاربرد کرم های خاکی برای مدیریت مواد زائد به صورت مصرف و تجزیه مواد زائد آلی در سال های گذشته مورد توجه زیادی بوده و برنامه های تحقیقاتی و پروژه های تجاری متعددی در بسیارهای از کشورهای تمام پنج قاره جهان در مورد آن به مرحله اجرا در آمده است. مطالعات نشان داد که بیست گونه کرم متعلق به جنس‏‏های اکتولاسیوم، فرتیما، دندروبنا، ایزنیا ایزنیلا و آلولوبوفورا در مناطق شمالی، مرکزی و جنوب غربی ایران شناسایی شده‏اند . مواد زائد آلی از درون روده کرم عبور کرده و سپس دفع می‏گردد. این مواد دفعی و دیگر مواد باقیمانده حاصل از فرآیند زائدات آلی ورمی کمپوست موردنظر را تشکیل می‏دهند. علاوه بر این بخار آب و دی‏اکسیدکربن که بواسطه تجزیه مواد آلی تولید می‏شود. از آنجا که ورمی‏کمپوست نتیجه هضم طبیعی غذا در سیستم‏هاضمه کرم خاکی است، خصوصیات این کود بسیار به نوع تغذیه کرم‏ها وابسته است. در فرایند ورمی کمپوست کرمها می توانند انواع زائدات ازقبیل پسماندهای فساد پذیر شهری و صنعتی ، فضولات دامی و مرغی ، لجن فاضلاب و... را مصرف کنند . از طرفی زائدات آلی و معدنی سمی در غلظت مشخص را می توانند تحمل کنند آما در صورت بالا بودن غلظت ترکیبات آلی سمی همانند ترکیبات نفتی باعث مرگ و فرار کرمهای خاکی می شود.از مشکلات رایج ورمی کمپوست وجود بوهای نامطبوع ، تجمع مایت و مگس و سایر حشرات ، خشک کردن بستر ، تشکیل کپک و... را نام برد .هدف از ارائه این مقاله علاوه بر شناخت انواع کرم خاکی در فرایند ورمی کمپوست و پراکندگی آن در جهان و ایران ، شرایط نامساعد برای رشد و مشکلات رایج فراین ورمی کمپوست همراه با مواد غذایی مناسب و نامناسب جهت تغذیه بیان میگردد.

تغذیه کرم ، شرایط محیطی، کرم خاکی ، ورمی کمپوست