فاطمه غلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه پیام نور مشهد
مسعود احمدی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
علی معصومی - کارشناس ارشدمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
حسن حمیدی - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مشهد

ریزومانیا یکی از مخرب ترین بیماری های چغندر قند است که حتی قادر به خسارت کلی به محصول این گیاه می باشد. به منظور ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های S2 چغندرقند (28 لاین و دو رقم شاهد حساس و مقاوم) به بیماری ریزومانیا در مزرعه با آلودگی طبیعی از طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در سال زراعی 93-1392 استفاده شد. در این آزمایش صفاتی از قبیل سطح ویژه و محتوی آب نسبی برگ، شاخص شادابی، طول ریشه، عملکرد قند ناخالص و درصد بیماری اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که از نظر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای سطح ویژه برگ بین ژنوتیپ های مورد بررسی تفاوت معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین نشان داد که رقم شاهد مقاوم (Dorothea) از نظر سطح ویژه برگ نسبت به سایر ژنوتیپ های مورد مطالعه برتری معنی داری داشت، درحالیکه این رقم (شاهد مقاوم) دارای کمترین مقادیر شاخص شادابی و طول ریشه بود. رقم شاهد حساس (جلگه) از نظر طول ریشه و درصد بیماری بیشترین مقادیر را به خود اختصاص داد ولی از نظر صفت عملکرد قند ناخالص دارای کمترین مقدار بود. به طور کلی نتایج نشان داد که واکنش ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر تحمل بیماری ریزومانیا بسیار متفاوت می باشند و تأثیر منفی بیماری ریزومانیا در کاهش عملکرد کمی و کیفی چغندرقند، کاملاً مشهود بود.

چغندر قند، ریزومانیا، ژنوتیپ، درصد بیماری و عملکرد