حامد رفیعی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
فرشته بالوی - فارغالتحصیل کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه شیراز

آلودگی رودخانه های استان مازندران به عنوان چالشی محیط زیستی در سال های اخیر مشکلات متعدد اقتصادی، بهداشتی و محیط زیستی را به همراه داشته است. این مطالعه به تعیین ارزش حفاظتی این دریاچه ها و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت خانوارها با تمایلات مختلف اخلاق گرایی و پیامدگرایی برای حفاظت از آن با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط می پردازد. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت از مدل لوجیت استفاده شده که با بهره گیری از روش حداکثر راستنمایی، پارامترهای آن برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای مبلغ پیشنهاد، میزان تحصیلات سرپرست خانوار، تازگی اطلاعات، اهمیت محیط زیست، جنسیت، امنیت شغلی، بهره مندی از دریاچه ها و اخلاق گرایی بر تمایل پرداخت جهت حفاظت از این سرمایه های ملی موثراند. بر مبنای این نتایج مقدار انتظاری تمایل به پرداخت ماهیانه هر خانوار برای ارزش حفاظتی این دریاچه ها برای خانوارهای دارای تمایلات اخلاق گرایانه و پیامدگرایانه بترتیب 3/12220 و 5/16552 ریال برآورد شده است. به علاوه، نتایج نشان گویای آن است که با افزایش سطح تمایل به پرداخت خانوارها، اختلاف تمایلات وظیفه گرایان و پیامدگرایان افزایش می یابد. همچنین ارزش حفاظتی سالانه دریاچه ها برای این دو گروه خانوار بترتیب 57/103 و 37/35 میلیارد ریال برآورد شده است. نتایج این مطالعه جهت نشان دادن ارزش های اخلاق گرایی و پیامدگرایی در جامعه بسیار اثربخش خواهد بود.

دریاچه، ارزش حفاظتی، اخلاق گرایی، پیامدگرایی، استان مازندران