رامین بالجانی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه مراغه
فرید شکاری - عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان
فریبرز شکاری - عضو هیئت علمی دانشگاه مراغه
جلال صبا - عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان

روغن گلرنگ از قدیم با مقدار بالای چند اسید چرب غیراشباع شناخته شده است که لینولئیک اسید بیش از 70 درصد کل اسید های چرب را به خود اختصاص داده است. آزمایش حاضر به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. در این آزمایش اثرات پرایمینگ بذر در محلول های سالیسیلیک اسید و خشکی آخر فصل در چهار رقم گلرنگ (محلی اصفهان ژیلا Dincer و Lesaf) مورد مطالعه قرار گرفت. تنش خشکی در کرت های اصلی شامل دو سطح (آبیاری نرمال و عدم آبیاری کامل بعد از گلدهی) ژنوتیپ های گلرنگ در کرت های فرعی و پرایمینگ بذور با سالیسیلیک اسید در کرت های فرعی فرعی در پنج سطح (0 700 1400 2100 و 2800 مولار) قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد سطوح آبیاری رقم و پرایمینگ بذور با سالیسیلیک اسید تاثیر معنی داری بر کلیه صفات اندازه گیری از قبیل عملکرد دانه مقدار پروتئین دانه مقدار خاکستر و فیبر درصد روغن و اسید های چرب روغن مانند میریسیتیک پالمتیک استئاریک اولئیک لینولئیک لینولنیک و آراشید داشتند. به طوریکه بذور حاصل از گیاهانی که به طور کامل در دوران رشد خود آبیاری شدند بیشترین عملکرد دانه فیبر و درصد روغن و در میان اسید های چرب نیز بیشترین مقدار میریسیتیک پالمتیک لینولئیک لینولنیک و آراشید را به خود اختصاص دادند که در مقایسه با بذور گیاهانی که آبیاری آن ها پس از گلدهی قطع شد کمترین مقدار فیبر و اولئیک اسید را داشتند. رقمDincer در مقایسه با سه رقم دیگر بیشترین عملکرد دانه (2071 کیلوگرم در هکتار) خاکستر (30633) لینولئیک (75/72) و کمترین مقدار پالمتیک (501/7) و اولئیک (28/15) را داشت. همچنین پرایمینگ بذور با 1400 مولار سالیسیلیک اسید بیشترین مقدار خاکستر (654/3) درصد روغن (98/28) مقدار پالمتیک اسید (221/8) استئاریک اسید (920/3) لینولئیک اسید (38/72) و لینولنیک اسید (3246) را به خود اختصاص داد.

گلرنگ سالیسیلیک اسید پرایمینگ ترکیب روغن