ندا سلیمی تملی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت ، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
یاسر یعقوبیان - دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

به منظور بررسی اثر تلقیح قارچ های تریکودرما و Piriformospora indica در رشد رویشی گیاه ماش سبز (Vigna radiata L.) آزمایشی گلخانه ای در پاییز 1393 و در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت از چهار سطح همزیستی قارچی شامل عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح قارچ اندوفیت Piriformospora indica، تلقیح قارچ Trichoderma virens و تلقیح همزمان دو قارچ بود. بذور ماش قبل از کشت با تیمارهای قارچی تلقیح شده و در خاک استریل کشت گردید. گلدان ها به مدت چهار هفته در گلخانه نگهداری شده و سپس صفاتی نظیر وزن تر و خشک اندام های رویشی گیاه اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تلقیح قارچ تریکودرما، P. indica و تلقیح همزمان دو قارچ، وزن تر ساقه، برگ و بخش هوایی و همچنین وزن خشک ساقه، بخش هوایی و وزن خشک کل بوته را افزایش داد. در تمام صفات مذکور بیشترین افزایش مربوط به تلقیح قارچ P. indica بود به طوری که در گیاهان تلقیح شده با P. indica وزن تر ساقه، برگ و بخش هوایی به ترتیب 13، 24 و 21 درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد، همچنین وزن خشک ساقه، بخش هوایی و وزن خشک کل بوته نیز با افزایش قابل توجهی به ترتیب به بیش از 5، 3 و 2 برابر شاهد رسید. در مجموع به نظر می رسد تلقیح گیاه ماش سبز با قارچ های تریکودرما و به P.indica به ویژه شبه میکوریزا اثر مثبتی بر مولفه های رشدی گیاه ماش سبز دارند.

اندوفیت، تریکودرما، صفات رویشی، ماش سبز