سامان صدیق - فارق التحصیل کارشناسی ارشد رشته اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
محمد ضابط - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
محمدقادر قادری - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند
علی رضا صمدزاده - عضو هیت علمی رشته زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه بیرجند

هدف از این تحقیق شناسایی مهمترین صفات مؤثر بر عملکرد وش 14 ژنوتیپ پنبه در دو محیط تنش و نرمال بود. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و 14 تیمار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 93-1392 به اجرا در آمد. نتایج همبستگی نشان داد در محیط نرمال عملکرد وش با صفات وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن 1000 دانه، تعداد غوزه در بوته، تعداد روز تا چین دوم و درصد روغن و در محیط تنش نیز عملکرد وش با صفات وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن 1000 دانه و تعداد غوزه در بوته همبستگی مثبت و معنی دار داشت. رگرسیون گام به گام نشان داد در محیط نرمال صفت تعداد غوزه در بوته و در شرایط تنش صفت وزن الیاف بیشترین تغییرات عملکرد را توجیه نموند. نتایج تجزیه علیت در محیط نرمال نشان داد صفات وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و تعداد غوزه در بوته و در محیط تنش صفات وزن الیاف، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، وزن 1000 دانه و تعداد غوزه در بوته در مجموع اثرات مستقیم و غیر مستقیم تأثیر مثبت و بالایی بر عملکرد داشتند. تجزیه عامل ها نشان داد در محیط نرمال پنج عامل اول 03/90 درصد و در شرایط تنش نیز چهار عامل اول 28/81 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند در هر دو محیط صفات عملکرد و اجزای آن به عنوان مهمترین صفات شناسایی شدند.

همبستگی، رگرسیون گام به گام، تجزیه علیت، تجزیه خوشه ای، تجزیه عامل ها